Chizmachilik va tasviriy san'at

Ellips — bu cho‘zilgan doira shakli bo‘lib, matematika va tabiatda ko‘p uchraydi.
Sayyoralar Quyosh atrofida elliptik orbitada aylanadi. Quyosh esa ellipsning markazida emas, balki fokus nuqtalaridan birida joylashadi. Shu sababli sayyoralar ba’zan Quyoshga yaqinlashadi, ba’zan esa uzoqlashadi.
Chizmachilikda: Aylananing aksonometrik proyeksiyasi ellips ko‘rinishida tasvirlanadi.
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

⚡️
Yakuniy tanlov natijalari
(mandat)
e’lon qilindi
✅
2025/2026-o‘quv yili
uchun oliy ta’lim muassasalarining bakalavriat ta’lim yo‘nalishlariga kirish test sinovlari bo‘yicha
tanlov natijalari
e’lon qilindi.
📌
Tanlov natijalarini 3
xil
usulda bilish mumkin.
1️⃣
my.uzbmb.uz
sayti orqali:
my.uzbmb.uz
saytiga abituriyentning pasport seriyasi va raqami hamda shaxsiy identifikatsiya raqamini kiritgan holda.
2️⃣
mandat.uzbmb.uz
sayti orqali:
mandat.uzbmb.uz
saytiga
abituriyentning ID raqami
ni kiritgan holda.
3️⃣
Test natijalari qaydnomasi orqali:
Shuningdek,
test natijalari qaydnomasi
oliy ta’lim muassasalariga taqdim etiladi.
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

Modern photography of the Church

Винсент Ван Гог (1853-1890)
«Церковь в Овере», июнь 1890
холст, масло. 94х74 см
Музей Орсе, Париж, Франция
#винсент_ван_гог
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

Nuqtaning markaziy o’q atrofida aylanma va ilgarilanma harakati natijasida qoldirgan trayektoriyasi (izi) –
vint chizig’i
deyiladi.
Vint sirtlarni hosil qilishda vint chiziqlari yo‘naltiruvchi vazifasini bajaradi. Vint sirtlarni texnikada juda ko‘p uchratish mumkin. Ayniqsa, turli rezbalar va prujinalarning sirtlari – shular jumlasidan
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

Sinusoida – sinus funksiyasi asosida hosil bo’ladigan, tekislikdagi davriy egri chiziq bo’lib, u markaziy burchakka bog’liq ravishda uzluksiz ko’tarilish va tushish shaklida tasvirlanadi.
Sinusoida silindrik sirt bo’ylab aylanuvchi vint chizig’ining tekislikdagi proyeksiyasi sifatida ham ko’rinadi.
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

Sikloida
(yunoncha “kykloides” – doirasimon)
aylanadagi sobit bir nuqtaning to’g’ri chiziq bo’ylab sirpanmasdan yumalashi (g’ildirashi) natijasida hosil qilgan trayektoriyasidan kelib chiqadi.
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

Ellips
to’g’ri doiraviy konusning barcha yasovchilarini kesib o’tuvchi, lekin gorizontal bo’lmagan tekislik bilan kesilganda hosil bo’ladi.
ko’zgusimon ellipsning bir fokusidan yorug’lik nuri chiqsa, u ellips sirtiga urilib, ikkinchi fokusga yo’naladi.
Bu xususiyat ellipsning fokuslariga asoslangan bo’lib, yorug’lik yoki tovush to’lqinlarining tarqalishini aniq boshqarish imkonini beradi.
manba: N.H.Qosimjonov. Geometrik chizmachilik. Namangan-2025. 140 b.
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

📌
Ta'lim shaklini o'zgartirish tartibi haqida
🚩
Oliygoh ichida faqat ta'lim shaklini o'zini o'zgartirish – Ushbu masala ham OTM ma’muriyati tomonidan hal qilinadi. Bunda ham ko’chirish maqsadi, OTMning imkoniyati
(masalan, auditoriya sig’imi, professor-o’qituvchilari soni va hk)
va boshqa faktorlarga qaralishi mumkin.
🚩
Bir davlat oliygohidan boshqasiga ta'lim shaklini o'zgartirib ko'chirish – vazirlik xulosasiga ko'ra amalga oshadi
(bir davlat OTMdan boshqasiga perevod uchun uzrli sabab kerak);
✅
Bunday
holda faqat 2 ta vaziyatda ruxsat beriladi:
1) talaba oila qursa va turmush o‘rtog‘i doimiy yashaydigan hududdagi OTMga ko‘chmoqchi bo‘lsa;
2) davlat xizmatchisi ish yuzasidan boshqa hududga ko‘chsa va turmush o‘rtog‘i yoki
voyaga yetmagan
farzandining o‘qishini o‘sha hududga ko‘chirmoqchi bo‘lsa
(ishga kirgan vazirlik xati asosida).
🚩
Xorijiy, nodavlat oliygohlaridan davlat oliygohlariga ta'lim shaklini o'zgatirib ko'chirishda –
testdan yetarli ball to'plab o'qishi ko'chirilsa, ta'lim shakli bo'yicha xulosani ko'chirayotgan
OTM moddiy texnik bazaga qarab o'zgartirishi mumkin;
🚩
Nodavlat oliygohlardan boshqasi –
ko'chirayotgan OTM hal qiladi
🚩
Nodavlat oliygohning o'zida ta'lim shaklini o'zgartirish –
OTM komissiyasi xulosasiga asosan amalga
oshiriladi.
🖊
@OTM_BLOK_TESTSbot
orqali
maxsus diagnostik testlarni ishlab, o'z bilimingizni bepulga sinovdan o'tkazishingiz
mumkin.
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya

❓
Testdan keyin abituriyent nimalarni tanlaydi?
#abituriyent
✅
O‘tgan yildan buyon testgacha faqat fanlar majmuasi tanlanadigan bo‘ldi. Qolgan muhim jihatlar testdan keyin tanlanadi.
1️⃣
Birinchidan: beshtagacha yo‘nalish tanlaydi.
Bunda test topshirgan fanlar majmuasiga to‘g‘ri keladigan
ISTALGAN yo‘nalishlarni
va
ISTALGAN OTMlarni
tanlashi mumkin.
Ko‘pchilik ro‘yxatdan o‘tish chog‘ida tanlagan
yo‘nalishini o‘zgartirsa bo‘ladimi
, deb so‘ramoqda. Bu haqda avval ham aytgandik, UzBMB saytida fanlar majmuasini emas, yo‘nalishni tanlaydigan qilishgani uchun ko‘pchilik chalg‘ib qoldi. Lekin siz tanlagan yo‘nalish
hech narsani anglatmaydi
, shunchaki osonroq bo‘lishi uchun misol sifatida qo‘yilgandi xolos.
Bu haqda batafsil mana bu postda tushuntirganman:
https://t.me/xushnudbek/28279
Ro‘yxatdan o‘tishda qaysi yo‘nalishni tanlaganingiz muhim emas, testdan keyin fanlaringizga mos keladigan
ISTALGAN beshtagacha yo‘nalishni
tanlay olasiz.
2️⃣
Ikkinchidan, ta’lim shaklini tanlaydi.
Bunda kvotada ajratilgan joyga qarab,
kunduzgi, kechki
yoki
masofaviy
shaklni tanlash mumkin. Yoki beshta yo‘nalish ichida aralashtirib tanlasa ham bo‘ladi. Masalan, 1 va 2-yo‘nalishga kunduzgi, 3 va 4-ga kechki va 5-ga masofaviy qilib.
Qaysi yo‘nalishda kechki va masofaviy bor-yoki yo‘qligini kvotalar chiqqach bilib olishingiz mumkin. Lekin hozircha kvotalar tasdiqlanmadi.
3️⃣
Uchinchidan, tanlov ustuvorligini tanlaydi.
Bunda tanlov ustuvorligini yoki
davlat grantiga
, yoki
yo‘nalishga
qaratish mumkin. Masalan, kimdir "menga qaysi beshta yo‘nalishdan biriga kirishimning farqi yo‘q,
asosiysi davlat grantiga kirishim kerak"
, desa, unda ustuvorlikni grantga beradi. Kimdir esa aksincha "men birinchi tanlagan yo‘nalishimga kirishim shart,
kontraktga kirsam ham roziman
" desa, unda ustuvorlikni yo‘nalishga beradi.
Bu haqda batafsil mana bu postda tushuntirganman:
https://t.me/xushnudbek/24856
(joriy yilda sirtqi bo‘lmaydi, lekin misol tariqasida tizim qanday ishlashini tushunib olish mumkin)
❗️
XULOSA:
Abituriyentlar
14-23-iyul kunlari
testga kirib chiqadi. Necha ball olganini ertasi kuni bilib olishadi. Barcha testlar tugagach, yuqoridagi uchta masalani tanlash uchun
15 kun
vaqt beriladi. 15 kun o‘tgach, umumiy mandat shakllantirish boshlanadi. Qoida tariqasida, yakuniy mandat
1 hafta ichida
chiqishi kerak. Demak,
17-avgust atrofida
mandat chiqishi mumkin.
Oliygohlarning mandati chiqib bo‘lgach, o‘qishga kira olmagan abituriyentlarga
kollej
va
texnikumlarni
tanlash uchun imkoniyat beriladi. Bunga
10 kun
vaqt ajratiladi.
https://t.me/chizmachilik_chizmageometriya