Kompyuter Bilimlari | Windows Blog

⚡️
Elektr o‘chib qolsa yozganlaringiz yo‘qolmasligi uchun nima qilish kerak?
Siz uzoq vaqt Microsoft Office (Word, Excel va hokazo) dasturida ishlayapsiz. Noga’yon elektr o‘chib qolsa yoki kompyuter o‘chsa — barcha yozganlaringiz uchib ketishi mumkin. Bunga yo‘l qo‘ymaslik uchun:
1️⃣
Автосохранение’ni yoqing
🔧
Файл → Параметры → Сохранение bo‘limiga kiring va Автосохранение каждые 5 минут (yoki 1 daqiqa) qilib qo‘ying.
2️⃣
OneDrive’dan foydalaning
☁️
Agar faylni OneDrive’ga saqlasangiz, avtomatik ravishda bulutda saqlanadi va hech qachon yo‘qolmaydi.
3️⃣
Ctrl + S tugmasini odat qiling
💡
Har 2–3 daqiqada Ctrl + S bosib, hujjatni qo‘lda saqlab turing.
4️⃣
AutoRecover fayllari
🛟
Office avto-saqlash fayllarini yaratadi. Elektr o‘chib qolsa, keyin dastur ochilganda “Document Recovery” oynasidan hujjatni qayta tiklashingiz mumkin.
✅
Demak, asosiy qoidalar:
Автосохранение yoqilgan bo‘lsin,
Faylni tez-tez saqlang,
Bulutdan foydalanishni unutmang.
Shunda yozganlaringiz hech qachon yo‘qolmaydi!
✨
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda

💻
Windows’da noutbuk foydalanuvchilari uchun maxsus funksiyalar
Ko‘pchilik bilmagan, lekin juda foydali imkoniyatlar:
1️⃣
Batareya tejash rejimi
🔋
Win + I → Система → Питание и батарея orqali yoqiladi.
2️⃣
Touchpad Gesture’lar
👉
3–4 barmoq bilan yuqoriga sursangiz – все окна, chap/o‘ngga sursangiz – переключение между окнами.
Samolyot rejimi
✈️
Barcha simsiz aloqa (Wi-Fi, Bluetooth)ni o‘chiradi. Win + A orqali tez yoqish/o‘chirish mumkin (Режим «В самолёте»).
3️⃣
Ko‘z uchun qulay rejim (Night Light)
🌙
Ekran rangini yumshatib, ko‘zni himoya qiladi. Win + I → Система → Дисплей → Ночной свет.
4️⃣
Batareya hisobotini olish
📊
Batareyangizning ishlash tarixini ko‘rish uchun:
Win + R → cmd → yozing: powercfg /batteryreport
Natija отчёт о батарее fayli ko‘rinishida chiqadi.
5️⃣
Ikkinchi ekran rejimi
🖥
Noutbukni televizor yoki proyektor bilan ulash uchun Win + P. (Подключение второго экрана)
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda.

Noutbuk batareyasi holatini tekshirish
Ko‘p odamlar faqatgina batareya foizini ko‘radi, ammo batareyaning asl holati haqida bilmaydi. Windows’da yashirin buyruq orqali siz batareyangiz qancha vaqt xizmat qilishini oldindan bilishingiz mumkin.
🔎
Qanday tekshiriladi?
1. “CMD” yoki “PowerShell”ni admin huquqi bilan oching.
2. Quyidagini yozing:
powercfg /batteryreport
3. Hujjat sifatida batafsil hisobot hosil bo‘ladi.
📑
Hisobotda nimalar chiqadi?
Batareyadan foydalanish tarixi
Qancha marta quvvatlangan va zaryadsizlangan
Batareyaning asl quvvati va hozirgi real quvvati. Agar raqamlar orasida katta farq bo‘lsa, batareyangiz eskirgan degani.
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda

Gamerlar uchun — adrenalinni oshiradi,
Ofisdagilar uchun — sport mashg‘ulotini eslatadi!
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda
Biz bilan bogʻlanish uchun
@Nurik11_leader

⚡
Kompyuter tok kelishi bilan avtomatik yonishi
Ba’zan kompyuter doimiy ishlashi kerak bo‘ladi — server, kamera tizimi yoki kassalar uchun. Lekin elektr o‘chib-yonganida uni qo‘lda yoqish noqulay. Aslida Windows emas, balki BIOS/UEFI sozlamalari orqali bu muammoni hal qilish mumkin.
🔧
Qanday yoqiladi?
1️⃣
Kompyuterni qayta yoqing va BIOS/UEFI ga kiring (Del, F2, F10 yoki Esc tugmasi orqali).
2️⃣
Power Management yoki ACPI Configuration bo‘limini toping.
3️⃣
Quyidagi opsiyalarni izlang:
AC Back / Restore on AC Power Loss
After Power Failure
Power On after Power Loss
State After G3
4️⃣
Ularni Power On yoki Last State ga sozlang:
Power On → Tok kelishi bilan kompyuter doim yonadi.
Last State → Tok uzilishidan oldingi holatni tiklaydi.
5️⃣
Sozlamani saqlang (F10 → Save & Exit).
✅
Endi elektr qaytishi bilanoq kompyuteringiz avtomatik yoqiladi. Juda qulay!
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda
Biz bilan bogʻlanish uchun
@Nurik11_leader

💻
Kompyuterga nechta monitor ulash mumkin? Bu nimalarga bog‘liq?
Ko‘pchilik “kompyuterga nechta monitor ulasa bo‘ladi?” degan savolga qiziqadi. Aslida, bitta kompyuter bir nechta monitorda birdan ishlashi mumkin. Lekin bu imkoniyat quyidagi omillarga bog‘liq:
🔹
1. Videokarta (grafik karta)
Har bir videokartada nechta chiqish porti (HDMI, DisplayPort, DVI, VGA) bo‘lsa, shuncha monitorni ulash mumkin.
Zamonaviy o‘yin va dizayn kompyuterlari odatda 2–4 ta monitorni qo‘llab-quvvatlaydi.
🔹
2. Integratsiyalashgan va tashqi videokartalar
Ba’zi kompyuterlarda ichki (integratsiyalashgan) va tashqi (discret) videokarta bo‘ladi. Ikkalasidan foydalanib, yana ko‘proq monitor ulash imkoniyati tug‘iladi.
🔹
3. Operatsion tizim va drayverlar
Windows, Linux yoki macOS kabi tizimlar bir nechta monitor bilan ishlashni qo‘llab-quvvatlashi kerak.
Drayverlar yangilangan bo‘lishi ham muhim.
🔹
4. Adapter va splitterlardan foydalanish
Maxsus adapter yoki USB–HDMI konvertorlar yordamida ham qo‘shimcha monitor ulash mumkin.
Lekin splitter bir xil tasvirni takrorlaydi, mustaqil ekran bermaydi.
Oddiy ofis kompyuterlari odatda 2 ta monitorni qo‘llab-quvvatlaydi. Kengaytirilgan videokartalar esa 3–4 ta monitorgacha ishlatishi mumkin. Professional grafik stansiyalarda esa 6 va undan ortiq monitor ulash imkoniyati mavjud.
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda
Biz bilan bogʻlanish uchun
@Nurik11_leader

🧭
Windows’ning yashirin vositasi — Reliability Monitor
Kompyuteringiz nega “osilib qoladi” yoki dasturlar to‘satdan yopilib ketadi? Buni bilish uchun ko‘pchilik ishlatmaydigan, lekin juda foydali vosita bor — Reliability Monitor.
🛠️
Qanday ochiladi?
🔎
Start menyusiga “reliability” yozing → View reliability history
yoki
⌨️
Win+R tugmasini bosing → perfmon /rel deb kiriting
📊
Nimani ko‘rish mumkin?
So‘nggi kun va oylar bo‘yicha barqarorlik darajasi
Xatoliklar, osilishlar, driver muammolari va yangilanishlar
Har bir voqeaning batafsil sababi
✅
Qanday foyda beradi?
O‘yin paytida chiqib ketganida qaysi driver sabab bo‘lganini ko‘rish
Windows yangilangandan keyin sekinlashish sababini aniqlash
Kompyuteringizda vaqti-vaqti bilan bo‘ladigan nosozliklarni kuzatish
💡
Qo‘shimcha imkoniyat:
⌨️
perfmon /report yozsangiz, Windows atigi 1 daqiqada kompyuterning to‘liq salomatlik hisobotini chiqarib beradi.
🧩
Nega aynan shu vosita?
Event Viewer juda chalkash bo‘lishi mumkin. Reliability Monitor esa oddiy jadval va grafik orqali muammoni aniq va tez ko‘rsatadi.
—
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda

🧠
Zamonaviy dunyoda eng kuchli qurol — mantiqiy va tanqidiy fikrlash
Bugungi kunda texnologiya, ayniqsa sun’iy intellekt juda tez rivojlanmoqda. Bu bizga ko‘plab qulayliklar yaratmoqda — tezkor javoblar, avtomatlashtirilgan ishlar, vaqtni tejash.
Lekin bir narsani unutmang: sun’iy intellekt ham xato qilishi mumkin. U har doim ham aniq va to‘g‘ri javob bera olmaydi. Shuning uchun unga topshiriq berishda va olgan javoblaringizni baholashda mantiqiy va tanqidiy fikrlash juda muhim.
🔹
Nega kerak?
Javobning to‘g‘riligini tekshirish uchun
Keraksiz yoki noto‘g‘ri ma’lumotni ajratib olish uchun
Vazifalarni aniq qo‘yish va to‘g‘ri natija olish uchun
Shu sababli butun dunyoda mantiqiy va tanqidiy fikrlashga katta e’tibor qaratilmoqda. Hatto fundamental bilimlardan ko‘ra, oliy ta’lim muassasalariga kirishda bu ko‘nikmalarga ustuvor ahamiyat berilmoqda. Chet el universitetlarida ham kirish imtihonlarining asosiy qismi mantiqiy va tanqidiy fikrlashni sinovdan o‘tkazishga yo‘naltirilgan.
💡
Mantiqiy va tanqidiy fikrlash — zamonaviy dunyoda eng kuchli qurolingiz. U sizga texnologiyadan samarali foydalanishga, noto‘g‘ri qarorlardan qochishga va haqiqiy natijaga erishishga yordam beradi.
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda

🇨🇳
Xitoyda “inson nusxasi” robotlar tayyorlanmoqda!
🤖
Endi robotlar nafaqat qo‘l va oyoqqa ega, balki mijoz xohishiga qarab bo‘yi, vazni, qiyofasi ham moslab beriladi. Ular yuradi, yuguradi, yuk ko‘taradi, odam bilan gaplashadi, hatto choy damlab berishi ham mumkin. Faqat… tug‘maydi
😄
🔹
Asosiy maqsad nima?
Bugungi kunda dunyodagi eng katta muammolardan biri — yolg‘izlik. Shu sababli Xitoy kompaniyalari yolg‘iz insonlarga suhbatdosh va hamroh bo‘ladigan aqlli yordamchi robotlarni yaratmoqda. Ular siz bilan suhbatlashadi, savollaringizga javob beradi, dunyo yangiliklaridan xabardor qiladi va vaqtni maroqli o‘tkazishga yordam beradi. Shuningdek, og‘ir jismoniy ishlarda ham ko‘makchi bo‘lishi mumkin.
🔹
Kimlar ishlab chiqmoqda?
Fourier Intelligence — 1.65 m balandlikdagi GR-1 modeli 50 kg yuk ko‘taradi.
AgiBot — uy ishlari va zavod uchun robotlar tayyorlaydi. 80 kg yuk ko‘taradigan modeli bor.
UBtech Robotics — batareyasini o‘zi almashtira oladigan robot yaratgan.
EngineAI Robotics — sakraydigan, oldinga ag‘dariladigan sportchi robotlar ishlab chiqadi.
🔹
Nimalar qila oladi?
Yurish, yugurish, to‘siqlardan o‘tish
🚶‍♂️
🏃‍♂️
Yuk ko‘tarish va nozik ishlar qilish
🛠
Odam bilan suhbatlashish, yangiliklar aytish
💬
Savollarga sun’iy intellekt orqali javob berish
🧠
Mustaqil ishlash va qaror qabul qilish
💡
Mutaxassislar aytishicha, 2030-yilgacha bunday robotlar arzonlashadi va ommaviy sotuvga chiqadi.
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda

💾
SSD turlari va avlodlari — Qaysi biri tezroq, qanaqasini tanlash kerak?
SSD (Solid State Drive) — ma’lumotlarni mexanik HDD’lardan bir necha barobar tezroq saqlash va o‘qish imkonini beradi. Lekin SSD’larning ham turlari va avlodlari bor.
🔹
1. SSD turlari (Ulanish interfeysi bo‘yicha)
1️⃣
SATA SSD (2.5")
Keng tarqalgan klassik SSD turi.
Tezligi: 500–600 MB/s.
HDD’dan ancha tez, lekin NVMe’dan sekin.
Ko‘p eski kompyuter va noutbuklar bilan mos.
2️⃣
mSATA SSD
Mini PCIe shaklida, ko‘proq eski ultrabook va mini-PC’larda ishlatilgan.
Tezligi SATA bilan bir xil (~500 MB/s).
Yangi qurilmalarda deyarli ishlatilmaydi.
3️⃣
M.2 SATA SSD
Ixcham format, to‘g‘ridan-to‘g‘riga asosiy plata (materinskaya plata)ga ulanadi.
Tezligi oddiy SATA SSD bilan bir xil (~500 MB/s).
M.2 slotiga ega bo‘lsa-da, NVMe tezligini bermaydi.
4️⃣
M.2 NVMe SSD
PCIe shinasidan foydalanadi, juda tezkor.
Tezligi: PCIe versiyasiga qarab 2000 MB/s dan 10 000 MB/s gacha.
Zamonaviy o‘yin, dizayn va ish stansiyalari uchun eng yaxshi variant.
5️⃣
PCIe AIC SSD
To‘g‘ridan-to‘g‘ri PCI Express slotiga ulanadi (desktop va serverlarda).
Katta o‘lcham va maksimal tezlik (ko‘p kanal).
🔹
2. NVMe SSD avlodlari (PCIe versiyasi bo‘yicha)
PCIe 3.0 — 3 000–3 500 MB/s.
PCIe 4.0 — 5 000–7 000 MB/s.
PCIe 5.0 — 10 000 MB/s va undan yuqori.
(PCIe avlodlari ishlashi uchun asosiy plata va protsessor mos bo‘lishi shart)
🔹
3. Tanlov bo‘yicha muhim eslatma
SSD tanlash imkoniyati sizning asosiy plataning (materinskaya plata) slot turiga bog‘liq bo‘ladi.
Agar faqat SATA port bo‘lsa — faqat SATA yoki mSATA ishlaydi.
Agar M.2 slot bo‘lsa — uning SATA yoki NVMe’ni qo‘llashini tekshirish kerak.
Yangi avlod kompyuterlarning aksariyatida NVMe sloti bor, shuning uchun tezkor SSD o‘rnatish imkoniyati mavjud.
🔹
4. Qaysi birini tanlash kerak?
Oddiy ofis ishlari — SATA yoki mSATA ham yetarli.
O‘yin va og‘ir dasturlar — M.2 NVMe PCIe 3.0 yoki 4.0.
Kelajak texnologiyalari — PCIe 5.0.
💡
Xulosa: SSD tanlashda faqat hajmga emas, uning interfeysi (SATA/mSATA/M.2) va avlodiga (PCIe 3/4/5) e’tibor bering. Tezlik va moslik — eng muhim mezonlar.
@kompyuter_bilimlari
— texnologiya haqida chuqur va sodda tilda