Muhaddis.uz | Расмий канал
Коррупцияга қарши курашиш — жамият тараққиётининг муҳим шарти
Коррупция – давлат бошқаруви, иқтисодиёт ва жамият адолатига жиддий зарар етказувчи иллат ҳисобланади. У мансабнинг суиистеъмоли, давлат ресурсларини шахсий манфаат учун ишлатиш, пора олиш ва пора бериш каби ҳолатлар орқали намоён бўлади. Коррупция нафақат иқтисодий йўқотишларга, балки инсонларнинг давлатга бўлган ишончи сусайишига ҳам олиб келади.
Коррупциянинг салбий оқибатлари
1. Иқтисодий зарар — сармоялар камаяди, бизнес ривожланиши секинлашади.
2. Адолатсизлик — меҳнат эмас, пора билан иш ҳал этилади.
3. Иқтидорларни йўқотиш — тоза меҳнат билан юқори лавозимга чиқиш қийинлашади.
4. Давлатга ишонч пасайиши — фуқаролар қонунга эмас, ғайриқонуний йўлга ишона бошлайди.
Коррупцияга қарши курашда асосий йўналишлар:
1. Қонунларни мустаҳкамлаш
Адолатли ва қатъий жазо чоралари коррупцияни жиловлашда муҳим аҳамиятга эга. Жазо муқаррарлиги – одамни қонунбузарликдан қайтарувчи асосий омил.
2. Очиқлик ва шаффофлик
Тендерлар, давлат харидлари, шартномалар, маблағ тақсимоти очиқ қилиб борилса, коррупция имконияти камаяди. Бу жараёнда рақамли технологиялардан фойдаланиш жуда самарали.
3. Жамоатчилик назорати
ОАВ, блогерлар ва оддий фуқаролар давлат органлари фаолиятида шаффофликни таъминлашда муҳим роль ўйнайди. Керак бўлса, қонунбузарлик ҳолатларини ошкор этиш орқали жамиятда иммунитет яратилади.
4. Тарбиявий ишлар
Коррупцияга қарши кураш фақат жазолаш билан чекланмаслиги керак. Ушбу иллатнинг асл зарари мактабдан бошлаб ўргатилиши, ҳалоллик, масъулият, виждон каби маънавий тушунчалар тарғиб қилиниши зарур.
Коррупцияга қарши кураш — ҳамманинг бурчи
Коррупцияни йўқотиш фақат давлат органларининг вазифаси эмас. Ҳар бир фуқаро пора беришдан бош тортса, давлат ходими пора олмаса, жамият кучли қонун ва соғлом муҳит билан бирга ҳаракат қилса — коррупцияга қарши кураш барқарор ва самарали бўлади.
Коррупцияга қарши кураш — миллат келажагини муҳофаза қилиш демакдир. Ҳалоллик, адолат, қонун устуворлиги — тараққиётнинг гаровидир. Бугунги авлод шу қадриятларни ҳаётга татбиқ эта олса, юртимизда адолатли, ривожланган ва соғлом жамият барпо бўлади.
Умид Абдуҳакимов,
ҲИМ ходими
📝
Telegram
|
📝
Facebook
|
💻
Instagram
|
😎
Tiktok
|
🎞
YouTube
#Eng_gozal_qissalar
«Энг гўзал қиссалар»
китобидан.
Бир юз ўттиз тўққизинчи қисса -
"Сабр ва раҳмдиллик”
🎙
Умид Абдуҳакимов
t.me/muhaddisuz
Туғилган жойидан бошқа ерда вафот этиш фазли
🌙
Туғилган қишлоғи ё шаҳрида қўним топиш, албатта, кўпчиликнинг орзуси. Чунки ўз мозорида унга қадрли инсонлар бўлади. Лекин бу ҳиссиётга жуда ҳам берилиб кетиш шарт эмас. Зотан, ғарибликда вафот этишнинг ҳам ўзига хос фазли бор.
Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади: Мадинада шу ерлик бир киши вафот этди. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам унга жаноза ўқидилар ва
“Қанийди у туғилган жойидан бошқа ерда вафот топганда!”
дедилар. Саҳобалар: “Нега, эй Аллоҳнинг Расули?” дейишди. У зот:
“Киши агар туғилган еридан бошқа жойда вафот этса, туғилган жойидан вафот этган жойигача бўлган масофа мислича жаннатда унга ер берилади”
дедилар (Насоий ва Аҳмад ривояти).
Абдулбосит Абдулвоҳид
https://t.me/abdulbosithim
Сунъий интеллект ёрдамида таёрланган мақолани киши ўзига нисбат берса бўладими?
Бугун кўп жойларда “бу матн сунъий интеллект ёрдамида ёзилганми?”, “буни ўз номидан чиқариш тўғрими?” деган саволлар пайдо бўляпти. Айниқса диний ва маърифий мавзуларда бу масала одамни ўйлантириб қўяди. Чунки бу ерда гап фақат муаллифликда эмас, балки ҳалоллик ва ниятда.
Аслида ўйлаб қаралса, бу саволнинг жавоби жуда мураккаб эмас. Агар бир киши мавзуни ўзи танлаб, йўналишни ўзи белгилаб, қандай фикр айтмоқчи эканини ичидан чиқариб берса, сўзларнинг тартибга солинишида ёки баён этилишида техник воситадан фойдаланса, бу унинг фикри бўлиб қолаверади. Чунки ғоя ташқаридан келмаяпти, тайёр ҳолатда кўчириб олинмаяпти. Фикр одамнинг ичидан чиқяпти.
Бу масалада сунъий интеллектни алоҳида бир “муаллиф” деб эмас, балки қаламга ўхшатиш мумкин. Қалам матнни ёзадими ёки инсонми? Албатта инсон. Қалам фақат восита. Худди шунингдек, кимдир ўз фикрини айтишга қийналади, жумлаларни чиройли туза олмайди, лекин ичида айтадиган гапи бор. Шунда у ёрдам олади. Бу ёрдам фикрни ўғирлаш эмас, балки фикрни аниқроқ ифодалашдир.
Агар тайёр, бегона ғоя ҳеч қандай ҳиссасиз олиниб, ўз номига чиқарилса, бу бошқа масала. Лекин агар мавзу, савол, ички мулоҳаза ва мақсад эгаси одамнинг ўзи бўлса, ёзилган матнни ўзига нисбат бериш ёлғон ҳисобланмайди. Айниқса диний ва маърифий матнларда асосий ўлчов муаллифликдан кўра ниятдир. Бу ёзилган гап кимнидир ўйлантиряптими, қалбига етяптими, фойда беряптими — мана шу муҳим.
Исломда ҳам илм ва насиҳатни етказишда “ким ёзди”дан олдин “нима деди” ва “нега деди” деган саволлар туради. Агар ният ҳалол бўлса, мақсад одамларни яхшиликка чақириш бўлса, бундай воситалардан фойдаланиш гуноҳли иш бўлиб қолмайди. Аксинча, фойдаси бор нарсани яшириб ўтиришнинг ўзи масъулияти бўлиши мумкин.
Хулоса қилиб айтганда, агар мақола ғояси ва йўналиши кишининг ўзидан чиққан бўлса, у фикрни жамлашда ёрдам олинган тақдирда ҳам, уни ўз номидан бериш тўғри саналади. Бу алдов эмас, бу ифодага ёрдамдир.
Telegram
|
Facebook
|
Instagram
|
Twitter
|
Tiktok
|
YouTube
8-декабр – Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинган кун!
Самарқанд шаҳрида Ўзбекистон Республикаси Конституцияси қабул қилинганлигининг 33 йиллиги муносабати билан тантанали маросим ўтказилди.
Унда вилоят фаоллари, ҳокимлик ва ҳуқуқ-тартибот органлари ходимлари, ҳарбийлар, нуронийлар, ёшлар вакиллари ҳамда
Ҳадис илми мактаби талабалари
иштирок этишди.
Samarkand.uz
|
Telegram
|
Facebook
|
Instagram
|
YouTube
КОНСТИТУЦИЯ — ДАВЛАТ ВА ЖАМИЯТ ТАРТИБИНИНГ АСОСИЙ КАФОЛАТИ
Ҳар бир демократик давлат ўз фуқароларининг ҳуқуқ ва эркинликларини таъминлаш учун мустаҳкам ҳуқуқий асосга эга бўлиши лозим. Бу асос — Конституциядир. Конституция давлат бошқарувининг шакли, жамият ва фуқаро ўртасидаги муносабатлар, инсон ҳуқуқлари ва эркинликларининг кафолатларини белгилаб беради.
Конституция тушунчаси
«Конституция» сўзи лотинчадан олинган бўлиб, “қурмоқ”, “тартибга солмоқ” деган маъноларни англатади. У мамлакатнинг ҳуқуқий, сиёсий, иқтисодий ва ижтимоий тартибини белгилайдиган олий юридик ҳужжатдир. Конституциянинг бошқа қонунлардан фарқи — у барча қонунлар учун асос ва манба ҳисобланади.
Конституция бир нечта муҳим вазифаларни бажаради:
1. Давлатнинг тузилиши ва бошқарув тизимини белгилайди.
2. Фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини қонуний муҳофаза қилади.
3. Фуқаро ва давлат муносабатларини тартибга солади.
4. Адолатли суд ҳокимияти ва қонунийликни кафолатлайди.
5. Жамиятда тинчлик, барқарорлик ва демократик қадриятларни мустаҳкамлайди.
Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси 1992 йил 8 декабрда қабул қилинган. Бу сана мамлакат тарихида муҳим сиёсий ва ҳуқуқий воқеа сифатида белгиланган. Конституцияда:
- Давлат мустақиллиги;
- Ҳокимият бўлиниши (қонун чиқарувчи, ижро этувчи, суд ҳокимияти);
- Инсон ҳуқуқлари устуворлиги;
- Демократик, ҳуқуқий, дунёвий давлат тамойиллари мустаҳкамланган.
Конституция — барча қонунлар ва меъёрий ҳужжатлар учун ўлчов ва манба. Ҳеч бир қонун, фармон ёки қарор Конституцияга зид бўлиши мумкин эмас. Агар зид келса — Конституция нормаси амал қилади.
Ўзбекистон Конституциясида инсон ҳуқуқлари энг юксак қадрият сифатида белгиланган. Унда:
- Ҳаёт, меҳнат, таълим, соғлиқни сақлаш ҳуқуқи;
- Сўз ва фикр эркинлиги;
- Виждон эркинлиги;
- Оила ва шахс дахлсизлиги каби фундаментал ҳуқуқлар мустаҳкамланган.
Конституция — миллат эркини ифода этувчи, демократик давлат қуришда асосий йўл харитаси бўлган муқаддас ҳужжатдир. У фақат юридик қонун эмас, балки жамият ҳаётининг маънавий-ахлоқий асоси ҳамдир. Унга риоя қилиш — ҳар бир фуқаронинг бурчи, уни ҳурмат қилиш — ватанга бўлган муҳаббатнинг амалий ифодасидир.
t.me/muhaddisuz
Расулуллоҳ нега пулимиз кўп бўлишидан қўрққанлар?
Баъзи ҳадисларни ўқиганда одам беихтиёр тўхтаб қолади. Жумладан, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам “Мен сизлар учун фақирликдан қўрқмайман, балки мол-дунёнинг сизларга кенг очилиб кетишидан ҳавотирдаман" деганлар (Бухорий ривояти). Бу ҳақида фикрларимни сиз билан ўртоқлашмоқчиман.
Инсон табиатини чуқурроқ кузатсак, Расулуллоҳнинг мазкур ҳавотирларидаги ҳикмат ўз-ўзидан очилади. Одамнинг ризқи жуда кенг бўлиб кетиб, эҳтиёжлари камайиб, ҳамма нарсага осон етиб борадиган бўлса, у аста-секин ичидан бўшаб боради. Аввали қулайлик бўлиб кўринган нарса кейин одат бўлади, одат эса бепарволикка айланади. Бепарволикдан кейин эса мусулмон киши ўзини тафтиш қилиб турувчи “Нега яшаяпман?”, “Ким учун амал қиляпман?”, “Охират учун бугун нима қилдим?” деган саволлар одамни тарк этади.
Инсон қачон Аллоҳга кўпроқ юзланади? Муҳтож бўлганида. Қачон дуо чин юракдан чиқади? Қачонки юрак сиқилса. Қачон сажда узун бўлади? Банда ўзининг ожизлигини чуқур ҳис этса. Мол-давлат ҳаддан зиёд кўпайиб кетганда эса инсон ўзини муҳтож эмасдек сезишни бошлайди. Қуръонда айтилганидек, инсон ўзини беҳожат деб ўйлаган пайти ҳаддан ошади.
Бу ерда масала молнинг ўзида эмас. Ислом ҳеч қачон “бой бўлма” демайди. Масала молнинг қалбга қанчалик кириб боришида. Агар мол қўлда бўлиб, қалб Аллоҳники бўлса, бу неъмат ҳисобланади. Аммо мол муҳаббати қалбга кирмаслиги ниҳоятда қийин иш. У қалбни эгаллаб олса, банда ибодатга оғирчан, дуодан совуқ, охиратга бефарқ бўлиб қолади. Комфорт ҳаёт одамни сездирмай дангасалик сари етаклайди. Дангасалик эса амални камайтиради. Амал камайгач, иймон заифлашади. Иймон заифлашгач, ҳаёт мазмунсиз кўрина бошлайди. Одамда ҳамма нарса бўлади, лекин ичида тинчлик бўлмайди. Мана шу ҳолат Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам қўрққан ҳолат.
Шунинг учун ҳам у зотнинг ҳаётларига қарасак, ихтиёрий соддаликни кўрамиз. Қўлларига мол тушса, уни тарқатиб юборишга интилганлар. Чунки у зот дунёни мақсад эмас, йўл устидаги соядек кўрганлар. Бу эса бизга шуни ўргатади: муаммо қулайликда эмас, қулайликнинг инсонга нима олиб келаётганида.
Ислом комфорт ҳаётга тарғиб қилмайди, лекин ҳаром ҳам демайди. Ислом инсонни доим хушёр ҳолатда сақлашни хоҳлайди. Қалб Аллоҳга муҳтожлигини унутмаслиги керак. Шунинг учун баъзан камчиликлар раҳмат бўлади. Ҳар бир етишмовчилик жазо эмас, баъзиси эслатмадир.
“Сен бандасан, сен муҳтож бўлиш учун яратилгансан”
деган эслатма.
Бугун кўп одамлар ҳамма нарсага эга, лекин нега яшаётганини билмайди. Чунки ҳаёт жуда қулай, жуда тўқ, жуда банд. Аммо қалб оч. Расулуллоҳнинг ризқ кенглигидан хавотирлари бугун янада аниқроқ кўринмоқда. Чунки дунё ҳозир ҳар қачонгидан ҳам очилиб кетган. Энди савол шахсий бўлиб қолади: ризқдаги кенглик бизни Аллоҳга яқинлаштиряптими ёки ундан узоқлаштиряптими?
Муҳаммад Фотиҳ Ҳакимов,
ҲИМ талабаси
Telegram
|
Facebook
|
Instagram
|YouTube
Konstitutsiya kuni munosabati bilan O‘zbekiston xalqiga
bayram tabrigi
Prezident.uz
|
Facebook
|
Instagram
|
YouTube
|
X
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining
“Jazo muddatini o‘tayotgan, qilmishiga chin ko‘ngildan pushaymon bo‘lgan va tuzalish yo‘liga qat’iy o‘tgan bir guruh shaxslarni afv etish to‘g‘risida”
gi Farmoniga
sharh
Prezident.uz
|
Facebook
|
Instagram
|
YouTube
|
X
#him_qorilari
🌙
Анфол сураси 62-оятидан 75-оятигача
🎙
Абдулҳамид Умаралиев,
Ҳадис илми мактаби талабаси
FullHD:
https://youtu.be/rxDzPV6pD-E
Telegram
|
Facebook
|
Instagram
|
Twitter
|
Tiktok
|
YouTube