HAMSHIRALAR MAKTABI
👶🏻
🧒🏻
Bolalar va o'smirlar uchun kaloriyalar va asosiy oziq moddalar uchun tavsiya etilgan kunlik nafaqalar jadvali
https://t.me/HamshiralarMaktabi
👵🏻
👴🏻
Keksalar uchun kaloriyalar va asosiy oziq moddalar uchun kunlik qiymatlar jadvali
https://t.me/HamshiralarMaktabi
🩺
Даволаш:
🍼
‼️
ОЭЕ ни енгил шаклида одатда оғиз орқали овқатлантириш етарли бўлади.
👉🏻
Ёрдамчи даво чоралари хам қўлланади. Масалан, атроф мухитини яхшилаш, овқатланишига ёрдамлашиш, иштаха очувчи препаратлар бериш ва бошқалар.
👉🏻
ОЭЕ ни оғир шаклида шифохона шароитида, таомномаси қатъий назорат қилинган холда даволанади.
👉🏻
Ич кетиши бўлаётган болаларда овқатлантириш диареяни кучайиб кетишини олдини олиш мақсадида 24-48 соатга тўхтатиб турилиши мумкин
.
‼️
Бу пайтда болага ичишга ёки томир ичига регидратацион эритмалар қуйилади ва тогри озука берилади
🍼
https://t.me/HamshiralarMaktabi
✅
Бирламчи оқсил-энергия етишмовчилиги
👇🏻
🩺
Одатда ёш болалар ва қарияларда учрайди, яни овқатни ўзи бемалол олиб ея олмайдиганларда учрайди
.
👉🏻
Лекин қариларда кўпинча
ОЭЕ депрессия сабабли келиб чиқади
👶🏻
Болаларда сурункали бирламчи ОЭЕ икки хил шакли бўлади
:
🩺
Озиқ овқат маразми;
🩺
Квашиоркор (болалар пеллаграси)
👉🏻
Маразм ( Шунингдек ОЭЕ ни қуруқ шакли деб ҳам айтилади) тана вазнини камайиб кетиши, мушаклар кичрайиб кетиши ва ёғ захирасини камайиб кетишига олиб келади.
👉🏻
Квашиоркор (шунингдек ОЭЕ ни хўл ёки шишган шакли деб ҳам айтилади) кўкрак сути билан боқишни эрта, тўсатдан тўхталилганда юз беради
.
👉🏻
Бу одатда туғруқлар ораси қисқа бўлиб кенжа фарзанд туғулганда каттаси кўкракдан ажратилганда кузатилади. Квашиоркор яна ўткир касалликлар, масалан гастроэнтерит ёки бошқа инфекциялар туфайли ҳам келиб чиқиши мумкин.
👉🏻
Оч қолиш – озуқа моддалари қабул қилиш тўхташи. Оч қолиш ОЭЕ ни ўткир оғир шакли хисобланади
https://t.me/HamshiralarMaktabi
‼️
Клиник белгилари
👉🏻
Енгил ОЭЕ белгилари умумий (системали) ёки маълум аъзога таъсир қилган бўлиши мумкин
:
😔
Апатия ва таъсирчанлик характерлидир.
😒
Бемор бўшашган, иш қобиляти пасайган бўлади.
🚽
Кўпинча диарея кузатилади.
⚡️
Жинсий безларда атрофия бўлиши мумкин.
🤷♀️
🤦🏻♂️
ОЭЕ да аёлларда аменорея ва иккала жинс вакилларида ҳам жинсий майл пасайиши кузатилиши мумкин.
‼️
Ёғ ва мушак вазнини йўқотилиши ОЭЕ нинг ҳамма шакли учун характерлидир
.
👉🏻
Кахексия танада одатда ёғ тўпланадиган жойларда яққолроқ кўринади
.
👉🏻
Мушаклар хажми кичраяди.
👉🏻
Суяклар яққолроқ кўринидиган бўлиб қолади.
👉🏻
Тери юпқалашади, қуруқ, ноэластик, рангпар ва совуқ бўлади.
👉🏻
Сочлар бўлади, осон тўкилади ва сийраклашиб кетади.
‼️
Қариларда сон суяги синиши ва ётоқ яра хосил бўлиши хавфи ошади
https://t.me/HamshiralarMaktabi
✅
Иккиламчи оқсил-энергия етишмовчилиги
.
👉🏻
Бунга одатда қуйдагилар сабаб бўлади:
🩺
Овқат хазм бўлиши (масалан, ошқозон ости бези етишмовчилиги), сўрилиши (энтеритлар) ёки лимфатик транспорти бузилишига (қорин фибрози, Милрой касаллиги) олиб келувчи касалликлар;
🩺
Кахетик бузилиш/озиб кетиш (ОИТС, рак, ЎСОК, жигар етишмовчилиги, юрак етишмовчилигида);
🩺
Метоболик тэхтиёжни оширувчи холатлар (инфекциялар, гипертиреоз, феохромацитома, куйиш, жаррохлик амалиётлари)
https://t.me/HamshiralarMaktabi
🩺
Вugungi mavzuimiz
🥛
Оqsilning ovqatlanishdagi roli
va
🧠
uning etishmasligi nimaga olib kelishi mumkin
⁉️
https://t.me/HamshiralarMaktabi
💧
❌
Оқсил-энергия етишмовчилиги (ОЭЕ)
ёки оч қолиш
-
бу организмда барча макронутриентлар етишмаслиги натижасида келиб чиққан касалликдир
Классификацияси ва этиологияси
ОЭЕ
(
Оқсил-энергия етишмовчилиги
)
енгил, ўрта ва оғир турларга бўлинади
.
Касаллик оғирлик даражасини
тана/вазн индексига қараб аниқланади
👉🏻
90-110% — меёрда,
👉🏻
85-90% — енгил,
👉🏻
75-85% — ўрта,
👉🏻
75% дан кам – оғир даража хисобланади
ОЭЕ(Оқсил-энергия етишмовчилиги) яна бўлиши мумкин:
✅
Бирламчи:
озуқа махсулотларни етарли истеъмол қилмаслик сабабли келиб чиққан;
✅
Иккиламчи:
озуқа моддаларни ўзлаштирилишига
тўсқинлик қиладиган касаллик ёки дори воситалари туфайли келиб чиққан
https://t.me/HamshiralarMaktabi
🇺🇿
Sakkizinchi dekabr,
🇺🇿
Doim qilingay qadr,
🇺🇿
Ozod
Vatan
haqdadir,
🇺🇿
Bizning konstitutsya!
🇺🇿
Bayroq nima, gerb nima,
❤️
Vatan nima, yurt nima,
🇺🇿
So’ra undan tortinma,
🇺🇿
Bizning konstititsiya!
🇺🇿
Bizning konstitutsiya!
https://t.me/HamshiralarMaktabi