Abdul’Aziz Umarali (Azizbek Umaraliev)

ПУЛДАН БОШҚА ҲЕЧ ВАҚОСИ ЙЎҚ КИШИ ОДАМЛАРНИНГ ЭНГ КАМБАҒАЛИДИР
Бугун кўпчилик, айниқса ёшлар муваффақиятни фақат "соққа" билан ўлчаб қўйди. Кредитга машина, қиммат телефон, ташқи "обложка" ялтироқ, лекин ичи бўм-бўш.
Бир нарсани тушуниб олишимиз керак. Пул - бу мақсад эмас, бу бор-йўғи ресурс.
Агар бизда илм, қадрият ва лавз бўлмаса, чўнтагимиз тўла бўлса ҳам, биз энг камбағал инсонлардан бўлиб қоламиз.. Пулни биздан олибқўйса, бизда нима қолади? Агар ҳеч нарса қолмаса - демак, ҳали қиладиган ишимиз кўп экан.
Пул ўзи келади. Фундаментини мустаҳкам қилиб, илмини олиб, сабабларини максимал қилса, ҳали кўрмадим, пул келмаган инсонни ҳали кўрмадим.
Ҳамма ишлаган, яхши ўзининг натижаларини кўрсатган, сабабларини қилган одамлар ҳар доим муваффақиятга эришиб келяпти. Мен буни ўша "окружениямдан", ён-атрофимдан кўриб айтяпман.
@azizbekumaraliev

Хаммага Ассалому алейкум!
Жуда кўп ёшлар , нафақат ёшлар етук бизнесменлар хам кўп саволлар беришади - нимадан бошлай, нималарни ўрганай ва ўрғу берай, қандай қилиб касбим/ бизнесимни ривожлантирай деб сўрашади, лекин ман хар доим кўпроқ нима қилмасликни айтаман, чунки хатоларни билсак биринчи - уларни бартараф қилишга ва айланиб ўтишга ва албатта англашга уринган бўламиз.
Шу тўғрисида батафсил матн таёрлаймиз яқин кунларда. Худо хохласa, алохида ёшлар учун ва тадбиркорлар учун, лекин ундан олдин сиздан сўрай дедим , нима хатолар кўрамиз кўпинча ёш касб эгаларида? Tадбиркорлардачи? Изохда ёзиб қолдиринг…
👇🏻
Мисол:
- Ёшларда - хозирда маъсулият жуда кам, лекин хохишлари катта ва тез бўлишри керак тушунча…
- Тадбиркорлар - пул тикмасада, лекин натижа даххххшат бўлса деган хатолар кўп…
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

"ТОШКЕНТ ГУЛЛАРИ" 50 ЙИЛЛИК ТАРИХ, ИНҚИРОЗЛАР ВА ҚАЙТА ТУҒИЛИШ — ҲАҚИҚИЙ БИЗНЕС МАКТАБИ
Икки ҳафта олдин биз «Тошкент Гуллари» бренди асосчилари билан кўришиб, нақд 2,5 соатлик чуқур ва очиқ интервью қилдик.
Қуйида ушбу 2,5 соатлик суҳбатдан олинган энг муҳим инсайтларни ва бугунги кун тадбиркорлари учун керакли хулосаларни сизлар билан бўлишаман.
Биз кўпинча чет эл брендларига ҳавас қиламиз, "узоқни кўзлаш керак", "стратегия муҳим" деб гапирамиз. Лекин ёнимизда ярим асрдан ортиқ тарихга эга, ўз қадриятларини йўқотмаган ва ҳар қандай инқироздан кучлироқ бўлиб чиққан ҳақиқий ўзбек бренди борлигини кўпчилик чуқур билмайди.
Бугун "Тошкент Гуллари" брендининг тарихини таҳлил қиламиз. Бу шунчаки гул сотиш эмас, бу — авлодлар алмашуви , қадрият ва тизимли бизнес қуриш ҳақидаги катта мактаб.
Уларнинг муваффақият сири нимада?
Инсоф ва Шаффофлик.
Нархлар ҳамма учун бир хил. Талабага ҳам, амалдорга ҳам бир хил муносабат. "Нархни кийимига қараб белгилаш" йўқ.
Ходим қадри.
Флористлар музлаб қолмаслиги учун дўконларда махсус иситиш тизимлари, қулай шароитлар яратилган. Чунки биринчи ўринда инсон туради.
Узоқ муддатли стратегия.
Тез бойиб кетиш эмас, 50 йиллик тарихни кейинги 50 йилга етказиш мақсади қўйилган.
"Тошкент Гуллари" тарихи шуни кўрсатадики, бизнес - бу спринт эмас, марафон. Қийинчиликлар, инқирозлар, рақобат - буларнинг ҳаммаси вақтинчалик. Агар фундамент мустаҳкам бўлса, қадриятлар тўғри қўйилган бўлса ва доимий илм олиш тўхтамаса, бренд асрлар давомида яшайди.
Ёш тадбиркорларга маслаҳат.
Шошилманг. Сабабини қилинг, сифатга ишланг ва ўз тарихингизни яратинг.
Мақола «Тошкент Гуллари» асосчилари билан бўлган суҳбат асосида тайёрланди.
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

БИЗНЕС ВА ҚАДРИЯТ. МИЛЛИАРДЕР САҲОБАДАН МАСТЕР-КЛАСС!
Бизнесда "бошланғич капитал йўқ", "таниш-билиш йўқ" деб нолийдиганлар кўп. Бугунги кейсимиз айнан шундай баҳоналарни йўққа чиқарадиган, тарихдаги энг кучли инсонлардан бири Aбдураҳмон ибн Авф (р.а.) ҳаётларидан реал кейсларни таҳлил қилиб бераман.
Кўпчилик уларни диний тарафлама билади, лекин бизнес нуқтаи назаридан улар ҳақиқий "акула" ва молиявий даҳо бўлганлар. Уларнинг стратегиялари бугунги Гарвард бизнес мактабида ўқитиладиган дарсликлардан ҳам кучлироқ.
Хўш, уларнинг муваффақият сирлари нимада эди?
1. "МЕНГА ПУЛ ЭМАС, БОЗОР КЕРАК"
Улар Мадинага кўчиб келганларида (миграция қилганларида) чўнтакларида ҳеч вақо йўқ эди. Маҳаллий бойлардан бири (Саъд ибн Ар-Рабий) уларга ўз бойлигининг ярмини текинга таклиф қилади. Ҳозирги ёшлар нима қиларди? "Раҳмат, ака" деб, мазза қилиб ишлатарди.
Лекин Абдураҳмон ибн Авфнинг жавоблари тарихда қолди: "Бойлигинг ўзингга буюрсин. Сен менга бозорнинг йўлини кўрсат".
Бу - ҳақиқий тадбиркор фикрлаши. Уларга балиқ эмас, қармоқ керак эди. Улар инвестиция ёки қарз кутмадилар, тўғридан-тўғри "траффик" бор жойга — бозорга кирдилар.
2. MVP ва Тез айланма Улар бозорга кириб
, дарҳол катта нарса сотмадилар. Ишни энг оддий, кундалик истеъмол товарларидан бошладилар: қурут (қатиқ) ва сариёғ.
Бу нима дегани? Бу - FMCG. Тез сотиладиган, кундалик нақд пул (Cash Flow) берадиган товар. Улар "мен зодагонман, ёғ сотаманми?" деб кибр қилмадилар. Кичикдан бошладилар ва тез орада капитал йиғиб, катта лидерликка — отлар ва туялар савдосига ўтдилар.
3. Оптимизм ва "Мидас қўли"
Уларнинг савдодаги қобилиятлари шу даражада эдики, саҳобалар улар ҳақида шундай дейишган: "Агар Абдураҳмон ердан тош кўтарсалар ҳам, тагидан тилла топишларига ишонамиз".
Бу шунчаки омад эмас. Бу - бозорни ҳис қилиш, қаерда талаб борлигини билиш ва Аллоҳга бўлган таваккул натижаси.
4. Шаффофлик
. Уларнинг яна бир қоидалари: Айби бор товарни яширмаслик. Улар ҳеч қачон тарозидан урмаганлар ва товарнинг камчилигини очиқ айтганлар. Бизнесда репутация — бу пул дегани. Агар мижоз сизга ишонса, у доимий харидорга айланади. Қисқа муддатда ёлғон билан фойда қилиш мумкин, лекин узоқ муддатда (LTV) фақат шаффофлик ва ҳалоллик катта даромад келтиради.
5. Хайрия — бу Расход эмас
, бу Инвестиция Бугунги кунда йирик компаниялар CSR (Corporate Social Responsibility) ҳақида гапиради. Абдураҳмон ибн Авф буни 1400 йил олдин қилганлар.
Тасаввур қилинг, улар бир куннинг ўзида 700 та туядан иборат бутун бошли карвонни (товарлари билан бирга!) шаҳарга эҳсон қилиб юборганлар. Бугунги кун ҳисобида бу тахминан бир неча миллион долларлик юк дегани!
Улар Мадина аҳолисининг молиявий ҳолатини шундай бошқарганлар: - 1/3 қисмининг қарзини тўлаб берганлар; - 1/3 қисмига фоизсиз қарз берганлар; — 1/3 қисмига хайрия қилганлар.
Натижа? Жамият бойиди.
Аҳолининг тўлов қобилияти ошди. Бозорда пул айланди. Ва энг қизиғи - улар қанча кўп тарқатсалар, бойликлари шунча тез қайтиб келаверган.
Акалар, бизнес қилиш учун миллион доллар шарт эмас. Абдураҳмон ибн Авф каби: - Бозорни ўрганинг (Офисда ўтирманг). - Кичикров ишдан бошланг (Кибр қилманг). - Шаффоф ишланг (Ишонч - бу энг катта капитал).
Ва энг муҳими - топган пулингиздан жамиятга ҳам улашинг. Бу сизни "банкрот" қилмайди, аксинча, "барака" механизмини ишга туширади.
Сизга ҳозир 100 минг доллар инвестиция беришса яхшими ёки тайёр бозорни кўрсатишса?
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

Душман орттириш — бир лаҳзалик иш. Лекин содиқ дўст топиш учун бутун бир умр керак бўлади. Агар ёнингизда шунақа инсонингиз бўлса — маҳкам ушланг, бунақаси камдан-кам учрайди.
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

ПУЛНИ КЎРДИМ" ВА... СИНДИМ.
(Биринчи фойдага алданиб қолиб, бизнесни реинвест қилиш ўрнига "ҳаво"га совурганлар ҳақида)
Кўп кузатяпман, айниқса ёш тадбиркор укаларимизда битта катта муаммо бор: Шошқалоқлик.
Ишни бошлайди, биринчи ёки иккинчи ойда қўлига 1000-2000 доллар пул тушади. Бўлди, дунё кўзига тор кўриниб қолади. Дарров iPhone 15 Pro Max, кредитга бўлса ҳам MacBook, қиммат офислар ёки машинага "наворот"... Бу кўзбўямачилик дейилади.
Хўш, бу нимага олиб келади?
Бизнес эндигина оёққа тураётганда, унинг "қони"ни сўриб оласиз. Сиз топдим деб ўйлаган ўша пул – ҳали сизнинг фойдангиз эмас, у бизнеснинг пули!
90% янги тадбиркорлар шу ерда синади. Нега? Чунки фундамент йўқ. Фундамент қалтираса, устига қанча бино қурманг, эртага қулайди. Биринчи қийинчиликда, рекламага ёки командага пул керак бўлган пайтда чўнтақда ҳеч вақо йўқ, кассада минус. Кейин нима бўлади? Қарзга ботиш, депрессия ва "бизнес ўхшамади" деган баҳоналар.
Нима қилиш керак?
Реинвест қилинг.
Биз Space Marketing’ни бошлаганимизда, бошида чекларни оширишни ёки дарров фойда ечишни ўйламаганмиз. Кейсларни кўпайтиришга, сифатга ва командага тикканмиз.
"Пустышка" бўлманг.
Ташқаридан ялтироқ, ичидан қалтироқ бўлиш керак эмас.
Сабр ва Шукр.
Борига шукур қилиб, йўғига сабр қилиб, секин-аста ўсиш керак. Биттада "гелик" минишга ҳаракат қилманг. Сабабини қилинг, натижаси ўз вақтида бўлади.
Акалар, укалар, биринчи мақсад – ўзингизни кўрсатиш эмас, тизимни қуриш бўлсин. Ҳали империя қураман деган одам, бугунги кичик лаззатлардан воз кечиши керак.
Сиз нима дейсиз, атрофингизда шунақа "бир кунлик бойлар" кўпайиб кетмадими?
👇
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

Саудия Арабистондаги биринчи брендинг проектимиз - узимизни якин бир акамизни кофе шахобчалари Мадина шахрида, Набавий масжидининг енида жойлашган Узбегим лойихаси.
Дуода булсангиз, Араб давлатларига яхшигина кириш ниятимиз - сизда хам араб давлатларида танишларингиз булса бизнес очган - ювориб куйинг акаларга, хурсанд булардик)
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

"Эски шаҳар"ча муомала ва "C1"даги этика
Тошкентда, умуман бизнинг бизнес муҳитда, мен икки хил ёндашувни кўп кўраман.
Биринчиси – "Эски шаҳар"ча услуб. Бу ерда ҳаммаси "братан", "ака-ука", "ош" билан битади. Муомала, ҳурмат-иззат биринчи ўринда.
Лекин айнан шу "ҳурмат" кўпинча натижадан устун туриб қолади.
"Укам, шу ишни бир амаллаб ёпиб бер", "Ака, шу сафар кечиринг, ўзим биламан-ку". Таниш ҳолатми?
Бу услубда шахсий алоқалар ишга бўлган масъулиятдан устун келади. Охир-оқибат нима бўлади? Система ишламайди, аниқлик йўқолади, бизнес ўсмайди. Чунки "ҳаддан ортиқ ҳурмат бор жойда" талаб қилиш қийин.
Иккинчи тоифа – C1"даги этика этикаси.
Бу ерда ҳаммаси бошқача. Процесс, регламент, KPI, таҳлил, ҳисобот. Ҳамма "Сиз"да гаплашади, муомала расмий, фақат иш юзасидан.
Бу ўсиш учун жуда керак. Системасиз, тартиб-интизомсиз, аниқ талабларсиз катта компания қуриб бўлмайди. Профессионализм – бу бизнеснинг қони.
Аммо... Баъзида шу "профессионализм" ҳам ҳаддан ошади. Одамлар ҳиссиз механизмга, "винтик"ка айланиб қолади. Раҳбар ходимга инсон сифатида эмас, фақат "ресурс" ёки "функция" сифатида қарайди. Меҳр-оқибат, бир-бирини тушуниш иккинчи даражали бўлиб қолади. "Менинг ишим йўқ, KPI'ни бажар" тамом. Бундай жойда ҳам кучли, лоял команда бўлмайди.
Хўш, ечим қаерда?
Менинг ёндашувим – ҳақиқат иккаласининг ўртасида.
Бизнес "братан"чилик билан эмас, профессионал этика билан юриши шарт. Лекин бу этика инсоний қадриятлар устига қурилиши керак.
Ишга келганда биз "ака-ука" эмасмиз, биз – командамиз. Ҳар кимнинг ўз вазифаси ва масъулияти бор. Агар сен маркетолог бўлсанг, менга "братан"лигинг эмас, кучли маркетологлигинг керак. Ишни эплолмасанг, "братан"чилик ёрдам бермайди. Бу – профессионал этика.
Лекин, айни пайтда, сен робот эмассан. Сен – инсонсан. Оилангда муаммо бўлса, соғлиғинг жойида бўлмаса, мен раҳбар сифатида буни тушунишим ва инсон сифатида қўллаб-қувватлашим керак. Бу – инсоний қадрият
Эски шаҳардан ҳурматни олинг, лекин "таниш-билиш"чиликни ташланг. "C1"даги этикадан "система"ни олинг, лекин "совуққонлик" ва "бефарқлик"ни қолдиринг.
Бизнесда ҳам инсон бўлиб қолайлик, лекин бизнесни "маҳалла"га айлантириб юбормайлик.
Сиз бу икки хил ёндашувнинг қай бирига кўпроқ дуч келасиз? "Братан"чиликками ёки "ҳаддан ортиқ расмий"чиликка?
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

СИСТЕМА, СТАНДАРТ ВА "ХАТОЛАР". 1400 ЙИЛЛИК БОШҚАРУВ КЕЙСИ
Биз кўпинча тарихга қараймиз-у, ундан фақат "факт" қидирамиз. Лекин тарих - бу биринчи навбатда "кейс". Ундан бизнес ва бошқарув учун шунақа кучли "инсайт"лар олса бўладики, ҳозирги МВА'лар ҳам четда қолади.
Аввалги постларда Имом Аъзам (стратегия), Холид ибн Валид ҳақида гаплашдик. Бугунги "кейс" - Усмон ибн Аффон.
Кўпчилик бу шахсни диний томондан билади, лекин у давлат арбоби бўлишидан олдин Маккадаги энг бой ва обрўли оиладан чиққан, муваффақиятли савдогар бўлган. Уни бекорга "Ғаний" (ўта саховатли) дейишмаган.
У 12 йил (644-656) улкан давлатни бошқарди ва шу даврда ҳозирги корпорациялар ҳам орзу қиладиган фундаментал ишларни қилган.
ЯГОНА СТАНДАРТ
Унинг энг катта "кейс"и - бу стандартлаштириш.
Тасаввур қилинг, сиз катта "холдинг" қурдингиз. Империя кенгайиб боряпти (Форс, Хуросон, Шимолий Африка), лекин ҳар бир "филиал" (вилоят) ўзининг поняткаси, ўзининг устави билан ишлаяпти. "Продукт" (яъни Қуръон) бир хил, лекин унинг турли хил "версия"лари бор.
Давоми шу ҳаволада:
https://telegra.ph/SISTEMA-STANDART-VA-FAKAP-1400-JILLIK-BOSHҚARUV-KEJSI-11-15
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм

Жавонни тулдириб хам олдик, зўр китоблар билан тўлдирдик, яна зўрлари бўлса таклиф берилар)
😅
💪🏼
@azizbekumaraliev
I
Инстаграм