
Akhtam Yakubov blogi
Xalqaro yurist, advokat, yuridik fanlari doktori, mediator, Qarshi xalqaro universiteti ta'sischisi va rektori, Sino tibbiyot texnikumi asoschisi, "Patronlar ligasi" va "1000X" Biznes klubi direktorlar kengashi a'zosi, motivator-kouch.
🎓
Nega 5–6-sinf o‘quvchilariga “Etiket, moda va uslub” darslari kerak?
Bu yosh – shaxs shakllanishining muhim bosqichi. Shuning uchun bolaga odob, kiyinish madaniyati va tashqi ko‘rinish haqida to‘g‘ri tushuncha berish
bevosita uning kelajagiga sarmoyadir
.
💡
Nima beradi bu darslar?
✅
O‘ziga ishonchni oshiradi
✅
Toza, ozoda yurishni o‘rgatadi
✅
Kattalarga hurmat va muomala madaniyatini singdiradi
✅
Estetik did va ijodiy fikrlashni rivojlantiradi
✅
Bullying (masxara) holatlaridan himoya qiladi
✅
Kelajakdagi omma oldida chiqishlarga poydevor bo‘ladi
Bu darslar faqat kiyinish haqida emas. Bu –
shaxs sifatida ulg‘ayish
, jamiyatda o‘zini tutish, e’tiborli va didli inson bo‘lishni o‘rgatuvchi muhim saboqlardir.
🧠
Yoshlikda o‘rganilgan odob – butun umr xizmat qiladi.
📌
TDYUdagi Biznes Nonushta — Samimiy Muloqot va Ilg‘or G‘oyalar Uchun Maydon
Bugun TDYUda yana bir ezgu an’anamiz – Biznes nonushta bo‘lib o‘tdi. Bu format orqali biz xorijiy universitetlarni tamomlab qaytgan yosh o‘qituvchilar bilan rahbariyat va tajribali ustozlar o‘rtasida ochiq, samimiy va tusiqlarsiz muloqotni yo‘lga qo‘ydik.
🎯
Maqsad – chet elda o‘qib, “shamol” olgan yoshlarimiz bu yerda bo‘g‘ilib qolmasin. Aksincha, ularning out of box thinking – chegaradan tashqarida fikrlash ko‘nikmalari qo‘llab-quvvatlansin, ularning innovatsion yondashuvlari ta’lim jarayonimizni boyitsin.
💡
Uchrashuv davomida nafaqat xorijdagi ilg‘or tajribalar muhokama qilindi, balki hayotiy saboqlar, ta’limdagi dolzarb masalalar, shaxsiy va professional o‘sish borasidagi fikrlar ham almashildi.
Biz bu uchrashuvlarni muntazam tashkil etish orqali yoshlarga ilhom, yo‘l-yo‘riq va ishonch bag‘ishlaymiz. Chunki biz ishonamiz: haqiqiy o‘zgarish – ochiq muloqotdan boshlanadi.
#TDYU
#BiznesNonushta
#Mentorlik
#YoshUstozlar
#Ilg
‘orTajriba
#Ta
’limdaO‘zgarish
Yoshlar va Oliy Ta’lim: 2025-yilda pasaygan abituriyentlar soni nimadan darak beradi?
2025-yilda O‘zbekiston oliy ta’lim muassasalariga hujjat topshirgan abituriyentlar soni 732 411 nafarni tashkil etdi. Bu — so‘nggi yetti yildagi eng past ko‘rsatkich. 2020-yilda bu raqam 1,48 millionga yaqin bo‘lgan edi. Mutaxassislar fikricha, bu holatni faqat demografik pasayish bilan tushuntirish noto‘g‘ri — bu o‘zgarishlar tub mohiyatda yoshlar ongida, jamiyat ijtimoiy-siyosiy muhitida va ta’limga bo‘lgan yondashuvda yuz bermoqda.
📊
Abituriyentlar sonidagi pasayish: faktlar va raqamlar
Yil Abituriyentlar soni
2019 1 066 925
2020 1 484 085
2021 948 211
2022 1 214 232
2023 1 018 007
2024 894 279
2025 732 411
Shuningdek, gender tarkibda ham sezilarli tafovut kuzatildi:
Ayollar — 386 112 (52.7%)
Erkaklar — 346 299 (47.3%)
Yuqoridagi statistik ma’lumotlar OTMga bo‘lgan talab pasayayotganini, bu jarayon izchil va tizimli tus olayotganini ko‘rsatmoqda.
🌍
Jahon tendensiyalari bilan uyg‘unlik
O‘zbekiston holati global tendensiyalardan ajralib turmaydi. Masalan:
AQShda 2010-yildan 2022-yilgacha kollej va universitet talabalari soni 18 milliondan 14 milliongacha tushgan (National Student Clearinghouse).
OECD ma’lumotlariga ko‘ra, ko‘plab mamlakatlarda 25–34 yoshli yoshlarning uchdan bir qismi eng yuqori ta’lim sifatida vokatsion (kasbiy) ta’limni tanlamoqda.
Google, IBM, Tesla kabi yirik kompaniyalar ishga olishda endilikda diplomni emas, amaliy ko‘nikma va tajribani ustuvor deb biladi.
O‘zbekistonda ham o‘nlab yoshlar aynan shu yo‘nalishga yuz tutmoqda: qisqa muddatli IT kurslari, grafika dizayn, SMM, video montaj, til o‘rganish kabi sohalar orqali muqobil, amaliy bilim olish imkoniyatlaridan foydalanishmoqda.
🧠
Yoshlar mentalitetidagi o‘zgarish: sabablar va baho
1. Diplom emas, ko‘nikma muhim degan qarash mustahkamlanmoqda
Yoshlar bugun ish bozoriga real ko‘z bilan qaramoqda. Ular ko‘rmoqda: daromadli ish uchun doim ham diplom kerak emas. Muhimi — ko‘nikma, portfel va ijtimoiy tarmoqdagi ishonch.
2. O‘z imkoniyatlarini real baholash
Ko‘p abituriyentlar testdan o‘tolmasligini oldindan anglab, resurslarini yo‘qotmaslikni afzal ko‘rmoqda. Bu o‘z-o‘zini anglash va ongli tanlovdir.
3. Imtihonsiz talaba bo‘lish istagi
Xorijiy OTMlar, ularning filiallari, nodavlat oliy ta’lim muassasalari va onlayn kurslar orqali osonroq va moslashtirilgan ta’lim olish istagi kuchaymoqda.
4. Alternativ ta’lim imkoniyatlarining ko‘payishi
Raqamli platformalar (Coursera, Udemy, Skillbox va boshqalar) orqali olingan sertifikatlar bugun mehnat bozorida real kuchga ega.
📉
Bu pasayish xavfmi yoki imkoniyat?
Ko‘plab ekspertlar fikricha, bu jarayonni muammo sifatida emas, balki ta’lim tizimi oldida turgan yangilanish zarurati sifatida qabul qilish kerak. Yoshlar klassik universitet modelidan chiqib, amaliy, qisqa muddatli, zamonaviy ta’lim shakllariga o‘tmoqda. Bu esa oliy ta’lim muassasalarini quyidagi savollar bilan yuzlashtiradi:
- Biz bozor talablari asosida ta’lim bermoqdamizmi?
- Bitiruvchimiz darhol ish boshlay oladimi?
- Dars berish metodlarimiz yoshlarning ruhiyatiga mosmi?
🔄
Yechim nima bo‘lishi kerak?
Ta’limni modul asosida yangilash – qisqa, intensiv, amaliy kurslar kiritilishi lozim.
- OTM va kasb-hunar ta’limi o‘rtasida integratsiya – ya’ni, amaliy bilim OTMda ham berilishi kerak.
- Ish beruvchilar bilan real hamkorlik – o‘quv dasturlari aynan bozor ehtiyojiga moslashtirilishi zarur.
- Yoshlar ovozini tinglash – ularning tanlovini hurmat qilish, muqobil ta’lim yo‘llarini qonuniylashtirish.
📌
Xulosa
2025-yilda O‘zbekistonda abituriyentlar sonining keskin kamaygani bu — tahdid emas, balki signal. Bu signal shuni anglatadiki, yoshlar o‘zgarayapti. Ular boshqa yo‘ldan borishga tayyor. Ular:
-o‘z vaqtini qadrlaydi,
-natijadorlikni afzal ko‘radi,
-ishga tayyor ko‘nikmaga ega bo‘lishni istaydi.
Endi savol: OTMlar ushbu o‘zgarish ortidan boradimi, yoki ortda qoladimi?
Bu savolga javob bizdan – siyosatchilar, olimlar, ta’lim rahbarlari va jamiyatning o‘zidan.
#Tanlov
✅
Toshkent davlat yuridik universitetining professor-o‘qituvchilar tarkibiga mavjud quyidagi bo‘sh (vakant) ish o‘rinlariga tanlov e’lon qilindi:
1) Davlat boshqaruvi kafedrasi —
2 shtat birligi
(shundan: 1 shtat birligiga siyosiy-huquqiy va 1 shtat birligiga iqtisodiyot-menejment mutaxassisliklari bo‘yicha nomzodlar qabul qilinadi)
;
2) Ma՚muriy va moliya huquqi kafedrasi —
2 shtat birligi
;
3) Konstitutsiyaviy huquq kafedrasi —
2 shtat birligi
;
4) Fuqarolik huquqi kafedrasi —
1 shtat birligi
;
5) Fuqarolik protsessual va iqtisodiy protsessual huquqi kafedrasi —
2 shtat birligi
;
6) Biznes huquqi kafedrasi —
1 shtat birligi
;
7) Kriminalistika va sud ekspertizasi kafedrasi —
1 shtat birligi
;
8) Sud, huquqni muhofaza qiluvchi organlar va advokatura kafedrasi —
3 shtat birligi
;
9) Xorijiy tillar kafedrasi (ingiliz tili) —
1 shtat birligi
;
10) Kiber huquq kafedrasi —
3 shtat birligi
;
Mazkur lavozimlarga nomzodlar uchun qo‘yilgan malaka talablari
(ko‘rsatilgan barcha lavozimlar uchun nomzodlar rus tilida ma’ruza va seminar mashg‘ulotlarini o‘tkazish malakasiga ega bo‘lishi lozim)
hamda tanlovda ishtirok etish tartibiga oid ma’lumotlar bilan batafsil tanishish va hujjat topshirish ushbu havola orqali amalga oshiriladi:
👉
https://vakansiya.adliya.uz/vacancy/1593#
Hujjat topshirish muddati 21.06.2025-yildan 02.07.2025-yilgacha
(
2-iyul oxirgi kun
).
@hrtsul
Qarshi xalqaro universitetida unutilmas lahzalar!
➡️
Har bir talaba universitetda tahsil olar ekan oʻz kelajagi uchun bir qadam oldinda ekanligini his qilishni xohlaydi.
Bizning talabalar ham
yaqindagina boʻlib oʻtgan "Ma’rifat maydoni" koʻrik tanlovida faxrli
birinchi oʻrinni egallaganliklari munosabati bilan KIU ustozlari tomonidan taqdirlandilar.
✅
Shuningdek ushbu jarayonda ularning ota-onalari ishtiroki tadbirga oʻzgacha shukuh yaratdi.
🔹
Amerikadagi yoshlarning yutug'i
🎙
Spiker:
Axtam Yakubov - yuridik fanlari doktori, TDYU prorektori, bir qancha xususiy ta'lim loyihalari asoschisi.
📹
To'liq videoni tomosha qiling:
👉
youtu.be/TNEJM8WADQE
Podkast davomida aytilgan gaplarning shirali joylarini eshitish uchun telegram kanalimizga obuna bo'ling:
👉
@YolPodkast
🔹
Hozirgi yoshlarning eng katta xatosi
🎙
Spiker:
Axtam Yakubov - yuridik fanlari doktori, TDYU prorektori, bir qancha xususiy ta'lim loyihalari asoschisi.
📹
To'liq videoni tomosha qiling:
👉
youtu.be/TNEJM8WADQE
Podkast davomida aytilgan gaplarning shirali joylarini eshitish uchun telegram kanalimizga obuna bo'ling:
👉
@YolPodkast
🔹
Kelajakdagi o'zgarmas ko'nikmalar haqida
🎙
Spiker:
Axtam Yakubov - yuridik fanlari doktori, TDYU prorektori, bir qancha xususiy ta'lim loyihalari asoschisi.
📹
To'liq videoni tomosha qiling:
👉
youtu.be/TNEJM8WADQE
Podkast davomida aytilgan gaplarning shirali joylarini eshitish uchun telegram kanalimizga obuna bo'ling:
👉
@YolPodkast
Kasb tanlashda nimalar muhim? | Axtam Yakubov
😎
youtu.be/TNEJM8WADQE
🎙
Boshlovchi:
Umid Hudoyberdiyev - tadbirkor, moliya va investitsiya bo‘yicha 20 yillik tajribaga ega mutaxassis.
🔹
Mehmon:
Axtam Yakubov - yuridik fanlari doktori, TDYU prorektori, bir qancha xususiy ta'lim loyihalari asoschisi.
00:00 - Treyler
01:47 - "Yakubov school" videoroligi
02:17 - Podkast boshlanishi. "Yo'l podkast" loyihasining maqsadi
02:59 - "Yo'l podkast" loyihasining birinchi soni mehmoni Atham Yakubov
06:00 - To'g'ri kasb tanlash. Hayotda missiya va maqsad o'rnatish.
06:26 - Kasb tanlashda nimalar muhim?
09:00 - O'qi, uylan, ish top strategiyasi
14:47 - Jamiyat ikkiga bo'lingan o'qi degan mavzuda
16:20 - Kelajak universitetlari nafaqat bilim beradigan balki jamiyatga moslashtiradigan maydon bo'ladi
19:40 - Keyingi 20 yillikda yoshlar o'ziga o'zi ish berish tendensiyasida ketadi
22:23 - Yurisprudensiyani necha foiz bitiruvchilari ish bilan ta'minlanadi?
25:50 - Bitta mutaxassislikni olish uchun 3-4 yil umr sarflash shart emas
27:40 - Kelajakdagi o'zgarmas ko'nikmalar haqida
28:30 - O'qishga kirishdagi yoshlarning tanlov masalasi
31:15 - Inson o'zini topishi kerak
33:40 - Hozirgi yoshlarning xatosi
35:45 - Yurisprudensiya yo'nalishini og'irroq bir tomoni
43:40 - Bola orzu qilishni qolgan bolalardan o'rganadi
47:58 - Insonning kasbi nafaqat tafakkuriga balki jismiga ham yarashishi kerak
49:15 - O'zbekistondagi o'rtacha oyliklarning statistikasi
54:45 - Professorning o'rtacha oylik maoshi qanday?
57:00 - Qaysi kasblar tug'ma talant talab etadi?
01:02:52 - Ota-onamgilar bilan birga o'tirib dars qilmaganman
01:04:17 - Inson muvaffaqiyatga erishishida tilning o'rni
01:10:20 - Kasb tanlashda ustoz va ota-onaning o'rni
01:15:20 - Ustoz va shogird munosabatlari
01:16:27 - Blits savollar
✅
"Yo'l podkast" loyihasining maqsadi:
Yoshlarga to'g'ri va o'zlari yaxshi ko'radigan kasb tanlashda to'g'ri yo'l ko'rsatish.
Podkast davomida aytilgan gaplarning shirali joylarini eshitish uchun telegram kanalimizga obuna bo'ling:
👉
@YolPodkast