
Mirzo Qodirov | Blog
CMO
➡️
@imanumapp
Qadriyatlar asosidagi marketing
10 ga yaqin xalqaro loyihalarda ish tajribasi
Biznesga manfaat beradigan marketing
Instagram:
https://www.instagram.com/mirzokodirov__
Performance marketologlar bormi?
👀
Talablar:
- kamida 1 yillik tajriba
- Google Ads, Meta Ads, Telegram Ads’da ishlay olish
- rus/o‘zbek tillarida gaplasha olish
- bitta loyiha bilan shtatda ishlay olish (narxini kelishamiz)
Agar hamma talablarga mos kelsangiz rezyume kutib qolaman
@mirzo_imanum
Yaqinda xuddi shu mantiq bilan IMAN’da bir masalani tahlil qildik. Olingan insayt
🤯
Agar qiziq bo‘lsa, tafsilotlar bilan bo‘lishaman, nima deysizlar?
👀
LinkedIn’ni bir o‘ziga xosligi bor, faqat tanishlar emas, balki kasbiy rivojlanish bo‘yicha ham juda ko‘p chuqur ma’lumotlarni topish mumkin. Instagram’da bundaylarini ko‘rmaysiz.
Hozir ko‘zim bir postga tushib qoldi. Unda kasb egalari uchun Imom G‘azzoliyning bir go‘zal so‘zlari yozilibdi:
“Sizdagi vaqt - bu sizning hayotingiz, hayot esa qo‘lingizdagi kapital. U orqali siz o‘z savdongizni qilasiz. U orqali siz Yaratganga yaqin bo‘lishning ulug‘ ne’matlariga erishasiz.
Kundan kunga boyligi oshayotganiga xursand bo‘layotgan ahmoqlarga o‘xshamang, vaholanki, ularning umri kamayib bormoqda.
Ikki narsaning o‘sishidan xursand bo‘ling: ilm va yaxshi amallar. Darhaqiqat, bu ikkisi qabrda sizga hamroh bo‘luvchi narsalardir; umr yo‘ldoshingiz, boyligingiz, farzandlaringiz va do‘stlaringiz – barchasi bu dunyoda qoladi.”
Mana bu postda
bu gaplarni kasbga nima aloqasi borligi haqida go‘zal sharh ham berilibdi.
Diagnostikaning ahamiyati
So‘nggi yillarda o‘nlab loyihalar bilan ishlab shuni tushundim-ki, ularning ko‘pchiligini birlashtiradigan bitta umumiy muammo bor:
✓ Marketing, sotuv to‘xtovsiz ishlaydi, yangi yondashuvlarni sinab ko‘riladi – lekin o‘sishdan darak yo‘q.
Voronka bor. Trafik bor. Lidlar ham bor. Gohida sotuv ham bor. Ammo biznes go‘yo bitta joyda qadam tashlayotgandek, oldinga siljish yo‘q.
Bu vaziyatda ko‘pchilik qiladigan xatolar:
1. Yangi jamoa yoki mutaxassis qidirish.
Vaholanki yangi jamoa olib kelib, ularga biznes haqida tushuncha berib ishchi holatga olib kelish uchun kamida 3 oy vaqt ketadi. Bu degani 3 oy ichida hech qanday o‘sish haqida gap ham bo‘lishi mumkin emas.
2. Kreativ yechimlar izlash.
Kreativ aslida juda mavhum tushuncha. Bu xuddi didga o‘xshaydi. Kim uchundir kreativ tuyulgan narsa boshqalar uchun oddiy bo‘lishi mumkin. Kreativ = biznesdagi natija degani emas.
3. Yangi reklama kanallaridan umid qilish
Falon bloger bilan ishlashimiz kerak, falon joyda tashqi reklama o‘rnatishimiz kerak, falon vositadan foydalanishimiz kerak. Bu narsa yana pulni bekorga sovurish ehtimolini oshiradi.
Lekin ko‘pincha muammoning asl sabablari bular emas. Asosiy sabab loyihani to‘g‘ri diagnostika qila olmaslik, ya’ni muammo qayerda ekanini topa olmaslikda.
Bunday yondashuvda marketing sarmoyaga emas, xarajatga aylanadi.
Yaqinda xuddi shu mantiq bilan IMAN’da bir masalani tahlil qildik. Olingan insayt
🤯
Agar qiziq bo‘lsa, tafsilotlar bilan bo‘lishaman, nima deysizlar?
👀
+
👇
Ikki maktab, ikki xil xotima
Yuqorida kasb mahorati va fahm kuchi haqida post yozgandim. Bugungi post ana o‘sha postning isboti bo‘lishi mumkin.
O‘tgan yili ikkita maktab bilan ishlagan edik. Bittasi Anor xalqaro maktabi, ikkinchisi SIS. Bir xil yo‘nalish, bir xil narx segmenti, deyarli bir xil byudjet, bir xil sharoitga ega ikki maktab.
Lekin natija ikki xil.
Birinchisida hammasi ostin-ustun bo‘lib ketdi. Mas’uliyat zonalarini tushunmaslik, kelishuvdagi mavhumlik, o‘zaro muloqotdagi kamchiliklar…
Bizda ajoyib bir gap bor: yetti oʻylab bir kes.
Ya’ni oldingga tanlov qo‘yilganda birdaniga javob berma, uyingga bor, yaxshilab o‘yla, istishora va istixora qil, ana undan keyin uni qabul qil degani.
Birinchi holatda shu ishni qilmaganimiz bizga $4 000 zarar olib keldi.
Zohirda juda ko‘p ishlar qilindi, bir necha martalab muzokara stoliga o‘tirdik, lekin qadam tashlaganimiz bilan baribir joyimizdan siljimasdik. Loyiha o‘xshamadi, hammani kayfiyati tushik, tushunmovchilik ketidan tushunmovchilik.
Bunda asosiy xato strategiyada, qilingan ishlarning to‘g‘ri yoki noto‘g‘riligida emas. Xato eng avvalda bo‘lganini oxirida tushundik – aniq kelishuv, loyiha davomida bizga kerakli resurslar berilishining muhokamasi, kutuvlarni solishtirish bo‘lmagan ekan.
Ikkinchisida holat umuman boshqacha bo‘lgan.
Birinchi kundan boshlab loyiha egalari bilan gaplashganda ularga aytilgan narsa: Biz natija qilib berishimiz uchun shuncha pul, erkinlik va hamma bosqichda «yashil chiroq» kerak.
Hamma ish yuqoridagi algoritmdan boshlandi. Har bitta zonaga o‘z ishini ustalarini qo‘ydik. Tahlildan olingan xulosalar bilan birma-bir o‘zgarishlar qila boshladik. Ish juda silliq ketdi. Yil oxirigacha qo‘yilgan KPI’larga 25 kun ichida erishdik.
Shunda bir narsani tushundim:
Strategiya va taktika – bu faqat natijaga olib boradigan yo‘l emas, balki unda jarayon va insonlar ham bor. Agar insonlar orasida yaxshi o‘ylangan kelishuv, aniq jarayonlar bo‘lmasa hech qanaqa raqam loyihani qutqara olmaydi.
Xullas, kelishuv qilish mahorati ustida ham ancha ishlash kerak))
Kecha bir loyiha egasi yozgan edilar.
Maqsad mijozlar olib kelish, menga kreativ go‘ya kerak, yordam bera olasizmi dedilar. Kreativ g‘oya kerakligini qayerdan bilasiz desam, qancha ko‘p odam ko‘rsa, qiziqsa, shuncha ko‘p savdo qilamanku dedilar.
Bo‘lishi mumkin. Lekin muvaffaqiyat omillarini 100 ta deb oladigan bo‘lsak, bunday bo‘lish ehtimoli 1% bo‘ladi. Bu ehtimol bilan harakat qilish juda qo‘rqinchli.
Xo‘p, nima qilish kerak?
Raqamlarga qarash kerak. Ularni ko‘rmaguncha holatni to‘liq anglash qiyin. Sizda hozir bor muammo aniq trafik yetishmasligidami yoki trafik kreativingizdan qoniqmayotganidami? Balki hozir ham trafik yetarlidir, ammo boshqa muammolar sabab sotuvingiz yo‘qdir? Balki sotuvlaringiz ham joyida, shunchaki, biznes foyda ko‘rmayapti va siz ko‘proq sotsam ko‘proq pul topaman deb o‘ylayotgandirsiz?
Savol ko‘p – javob yo‘q. Raqamlarga sho‘ng‘imaguncha shunday – fol ochishdan boshqa narsaga yaramay qolamiz.
Har doim yangi loyihani boshlayotganda o‘zim eng avvalo juda oddiy narsadan ish boshlayman – voronka. Lekin bunday holat juda kam bo‘ladi-ku dersiz. Iloji boricha raqamsiz loyiha bilan ishlamaslikka harakat qilaman. Umuman raqamsiz loyiha bo‘lmaydi. Bir nechta asosiy ko‘rsatkich bilan ham amallasa bo‘ladi.
Mana sizga o‘zim ishlatadigan algoritm:
1. Mijoz reklamani ko‘rgan paytdan boshlab sotuvgacha nechta muhim bosqich bo‘lsa bir qatorga yozib chiqasiz.
2. Uning yonidan har bir bosqichdagi raqamlarni yozasiz.
3. Oradagi konversiyalarni hisoblaysiz.
4. Odamlar eng ko‘p “to‘kilayotgan” bosqichlarni topasiz.
Mislo uchun:
Reklamani ko‘rganlar – 200 000
Reklama orqali o‘tganlar – 2 450
Ilovani o‘rnatganlar – 1 375
Ilovada ro‘yxatdan o‘tganlar – 985
Xarid qilganlar – 98
Qayta xaridlar – 20
va h.k.
Ko‘pincha juda zo‘r offer bergan bo‘lamiz, ammo menejerlar eplab sota olmagan bo‘ladi yoki, aksincha, lidlarning yarmidan ko‘pi sifatsiz yoki ular bilan bog‘lanib bo‘lmaydi.
Marketing – bu “keling “trendoviy” bitta video olib post qo‘yamiz” yoki “shu videoga target yoib yuborish kerak” emas. Bu aniq diagnostika va prognoz: mana bu yerni to‘g‘rilash uchun mana bu ishni qilsak mana shunchaga o‘samiz.
Ha, meni tushunchamda marketing shunday ishlaydi. Hamma ish jadvallardan boshlanadi. Sababi jadval har qanday kreativ yoki nostandart g‘oyadan ko‘ra ko‘proq natija beradi.
Insonda ilm oshgani sari, u haqida gapirish kamayib boradi.
Psixologiyada Danning-Kryuger effekti degan tushuncha bor. Bu effekt bizga odamda ilm oshgani sari ilm bilan maqtanish, hamma narsaga “ekspertlarcha” fikr bildirish kamayib borishining sabablarini tushuntiradi.
Bugungi maqola ana shu haqida.
Batafsil o‘qish
Nima uchun behalovatmiz?
Halovat, menimcha, insonga berilgan eng buyuk ne’matlardan biri bo‘lsa kerak.
Albatta, hozirgi hayot tezligida doim ham halovat topa olmaymiz, ayniqsa, atrofimiz informatsion shovqinga to‘lgan holatda.
Bu muammo va uning yechimi haqida
yangi maqola
yozdim. Manfaatli bo‘ladi inshaaAlloh.
Agar marketolog va brendologlar o‘zlarining insonlar va jamiyatlar taqdiriga qanchalik ta’sir qilishlarini bilganlarida edi...
Ko‘plab trend va madaniyatlar aynan kompaniyalar, aniqrog‘i, brend mutaxassislari va marketologlar tomonidan ishlab chiqiladi va singdiriladi. Reklama roligini yaratayotganda, ular shunchaki mahsulot sotyapman deb o‘ylashlari mumkin, aslida esa reklama, manifest va kommunikatsiya orqali madaniyat shakllantirashadi. Jamiyatning qaysi tomonga qarab harakat qilishi ularga bog‘liq.
Bu borada biz boshqacha yo‘l tutishga harakat qildik. Rebrendingimiz va manifestimiz orqali bir narsani yetkazishni xohladik: "Onglilik - bu nur. Nafs quliga aylanmaslik uchun yordam beradigan qurol»
Bugungi kunda ko‘plab kompaniyalar ESG tashabbuslarini joriy etish orqali shu yo‘nalishda harakat qilishmoqda. Shuni unutmaslik kerakki, ESG tamoyillari ko‘p asrlar davomida bizning dinimiz - Islom asosida mavjud bo‘lgan. Biz shunchaki manifest orqali bu go‘zallikni ko‘rsatishga harakat qildik.
Nurli g‘oyalar va axloqiy yondashuvlarni ilgari suradigan, shu orqali jamiyatning to‘g‘ri o‘rnaklardan ibrat olishiga yordam beradigan bunday marketologlar va brendologlar ko‘payishini istardim.
https://youtu.be/Xy7ZbucLIQI/
Alhamdulillah, biz buni uddaladik!
Allohni fazli bilan yuzimiz yorug‘ bo‘ldi
Ko‘pchilikni chaqira olmadik, albatta, lekin onlayn namoyish qilindi. Qiziqqanlar
bu yerda
ko‘rishlari mumkin.