
Kitoblar ombori
Agar sen kanalingga yozmay qo‘ysang...
3 kun yozmasang, buni hech kim sezmasligi mumkin. Chunki damlar juda ham band. Ular seni kuzatishlari mumkin ammo kutishmaydi.
Blogingga bir hafta yozmading. Bir-ikki odam: "Negadir yangi postlar chiqmay qoʻydiya bu kanaldan" deb o‘ylashlari mumkin. Ammo bu o‘y qanchalik tez kelgan boʻlsa shu darajada tez unutiladi. Chunki ijtimoiy tarmoqlarda har kuni yangi kontent, yangi yuzlar, yangi ovozlar bor. Sen boʻlmasang sening o‘rningni egallaydiganlar chiqib kelaveradi.
Sen blogingga bir oy yozmading. Auditoriyang sekin-asta sendan "voz kecha boshlashadi". Endi ular seni qaytishingni kutishmaydi. Hatto sen haqingda eslamasligi ham mumkin. Chunki sen o‘zingni eslatmayapsan.
Agar olti oy yozmasang, yillab yiqqan auditoriyangni deyarli yo‘qotasan. Sen bir paytlar ular uchun qiziqarli shaxs eding, ammo qiziqarli shaxslar yangilik yaratmasa, unutiladi. Endi ular boshqa bloglarni ishtiyoq bilan kuzatishadi, boshqa ovozlarni eshitishga o‘rganadi. Sen esa o‘tmishdagi “bir paytlar yaxshi yozgan blogger” bo‘lib qolgan boʻlasan.
Tarmoqlarda yoʻqligingga bir yil boʻldi. "Yangi avlod" seni umuman tanimaydi. Eski auditoriyang esa seni eslasa, xayolidan "Yaxshi yozyardi” degan oʻy bilangina eslaydi. Sen endi avval umuman mavjud boʻlmagandek unutilasan, tuman singgari xotiralardan yoʻqolasan.
Men blog misolida yozdim. Bu hayotimizga ham aloqador aslida.
Chetga o‘qishga chiqmoqchi bo‘lganlarga maslahat: Xalqaro ta’limning "eski dunyosini" hozircha esdan chiqargan yaxshi
"Eski dunyo" deb nafaqat Yevropa, balki ba’zi tarixchilar "Yevro-Amerika" deb ataydigan hududni nazarda tutyapman. Bu hudud azaldan yuqori sifatli oliy ta’limi, ulug‘ dargohlari (Oksford, Boloniya, Harvard, Sorbonn vhk) bilan mashhur.
Nega bu mashhur ilm o‘choqlarini chetlab o‘tgan yaxshi? Chunki
podkastimiz oxirgi sonida aytganimizdek,
bu dargohlar joylashgan davlatlar aholisi, u yerlarning siyosiy guruhlari, hatto hukumatlari tish-tirnog‘i bilan muhojirlarga qarshi safarbar bo‘lmoqda.
Chetdan muhojirlarlarini dushman qilib ko‘rsatish yangi narsa emas, ammo AQSH prezidentining Harvard va boshqa buyuk universitetlarga, ularning chet ellik (ayniqsa Xitoylik) talabalariga o‘tkazayotgan bosim bu jarayonning yangi, ochiqdan ochiq fazasiga o‘tganidan dalolat.
Salkam 20-yildan beri inqirozdan boshi chiqmayotgan G‘arb mediasi va demagog-populist siyosatchilari o‘z jamiyatlaridagi jiddiy, strukturaviy muammolarda muhojirlarni tinimsiz ayblab kelmoqda. Katta banklar uy-joy bozoridan tortib kreditlar bozorigacha inqirozga uchratdi, ammo aybdor chetdan kelganlar bo‘ladi. Jamiyatda notenglik, tushkun kayfiyat avj olganda, odamlar bolalarini ovqatlantirishga qiynaladigan ahvolga tushganida, kunini telefonga tikilib o‘tkazadigan oddiy xalq Feysbuku Tvitter aldovlari ostida kelgindilarga tosh otadi.
Vaholanki ana shu kelgindilar bo‘lmasa, o‘zi qaramay qariyalar uyiga topshirgan otasining ketini kim artadi? Bolalari yeydigan sabzavotlarni arzon narxda bozorga kim chiqaradi? Bularni, albatta, o‘ylab ko‘rmaydi, chunki bizning davrimizda hech kim chuqur o‘ylamaydi.
Muhojir-immigrantning qurbon qilinishiga o‘rganib ham qoldik, ammo bular safiga endi chet ellik talabalarni ham qo‘shish an’anaga aylanib bormoqda. Mamlakatga kirayotgan chet elliklar oqimini pasaytiryapmiz, degan gap uchun talabalar sonini ham pasaytirishga urinishmoqda. Universitetda o‘qimagan (imkoni bo‘lmagani uchun emas), ammo ovoz huquqiga ega yerli aholi ovozi uchun, populistlar chetdan keladigan har kimni (ayniqsa terisi to‘qroq rangda bo‘lsa) dushman qilib ko‘rsatyapti.
Natijada, chet ellik talaba yo‘liga yangi chig‘iriqlar, to‘siqlar qo‘yilmoqda. Britaniyaning eski (Konservativ) hukumati ketishidan oldin "bomba" qoldirib ketdi: mamlakatga magistrlikka keladigan talabalarga oila a’zolarini olib kelishni taqiqladi. Qarabsizki, Britaniyaga keladigan chet ellik magistrlar soni keskin qisqardi. Azaldan barcha havas qilib kelgan universitetlar qiyin ahvolda qolib ketdi. Hozirda Britaniyaning ko‘p universitetlari inqiroz yoqasida. Hatto mashhur Oksford va Kembrij ham moliyaviy qiyinchiliklarni boshdan kechiryapti.
AQSHning yangi prezidenti ham britaniyaliklardan qolishmaslikka harakat qilib, universitetlarning nafas yo‘llarini bo‘g‘ishga urinmoqda.
Hukumat tepasiga chalasavod populist, universitetda yo umuman o‘qimagan (va shu sababdan barcha o‘qimishlilarni yomon ko‘radigan), yo nomiga o‘qib chiqqanlar kelganida nima bo‘lishini ko‘rsa bo‘ladi.
Qissadan hissa nima? Chet ellik talabalarni quchoq ochib kutib oladigan joy bo‘lmasa, bormagan yaxshi. To‘g‘ri, hozirgi ksenofob dunyoda bunday joylar ko‘p qolmadi. Bir vaqtlar muhojirlarni o‘ziga chorlaydigan Kanadayu Avstraliya ham populistlar, millatchilar domiga tushmoqda, tushmagan bo‘lsa-da, u yerda ham ksenofob kayfiyatlar kuchayib bormoqda. 80-yildan beri fashistlar merosini yengolmay ovora Germaniyada fashistlar yana bosh ko‘tarmoqda.
Chetda o‘qishni orzu qiladigan yoshlarga maslahatim—Sharqqa yuz tuting. Yaponiyadek buyuk o‘lka bor. Universitetlari dunyo sahnasiga chiqayotgan Xitoy bor. Koreyani aytib o‘tirmayman—u yerga Temur tig‘i yetmagan bo‘lsa-da, yoshlarimizning qalami yetib bo‘lgan.
Dunyo keng, yangi joylarga boring. Janubiy Amerikani tanlang—u yerlarda ham yaxshi universitetlar, qiziq olimlar bor, tadqiqotlar qilinmoqda. Boshqalar yurmagan so‘qmoqlardan yuring. Imkoniyat doirangizni kengaytiring, hech kim o‘rganishni xohlamagan tillarni o‘rganing, "modadan" tashqarida bo‘lgan mavzu yo fanlarni tadqiq qiling.
Kuni kelib, populistlar va demagoglar va ularga ergashadigan chalasavod poda o‘z xatosini tushunadi. Ammo ungacha siz o‘z yo‘lingizni, kasbingizni, kelajagingizni qurib bo‘lgan bo‘lasiz.
@kitob_ombori
Yil yakunlanmoqda, keling bu yil uchun eng, eng, englarni saralab olamiz.
1. Yilning eng faol va sizda katta taassurot qoldirgan kitob blogeri kim? (telegram/instagram uchun)
Men esa banner tayyorlab turaman
Kech uyquga yotib, ertalab bundan afsuslanamiz.
QIZ BOLA UZOQ MAMLAKATDA O‘QISHI JOIZMI?
❕
Qizim chet elda o‘qishni juda istaydi. U juda ham a’lochi. Dadasi va akalari “qiz bola mahramsiz chet mamlakatga borishi mumkin emas” deya ruxsat berishmayapti. Ammo men ilm olish niyatida qiz bola uzoq mamlakatda o‘qishi joizligi haqida o‘qigandim. Dinimizda bu masalaning hukmi aslida qanday?
✍️
JAVOB: Bismillahir Rohim.
Islom dini, eng nozik xilqat sanalmish ayollarning iffati va izzat-obro‘lariga katta ahamiyat bergan. Ayol qizlarimizning ta’lim olishlari maqtovga sazovor. Lekin har qanday yaxshi ish ham dinimiz ko‘rsatmasiga muvofiq bo‘lishi lozim. Shariatimizga ko‘ra piyoda yurganda uch kecha-kunduzlik masofaga – safar masofasi deyiladi. Ana shu safar masofasicha bo‘lgan joyga ayol-qizlarimiz o‘z mahramlari bilan birgalikda safarga chiqishlari lozim. Bu haqida Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalom shunday deganlar:
“Allohga va oxirat kuniga imon keltirgan ayol uchun uch kunlik va undan ortiq masofaga otasi yoki o‘g‘li yoki eri yoki aka-ukasi yoki mahram qarindoshisiz safar qilishi halol bo‘lmaydi”.
Shundan kelib chiqib, ilm olish niyatida bo‘lgan qizingizni mahram qarindoshi bilan birgalikda o‘qishga yuborishingiz maqsadga muvofiq bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi, Fatvo hay’ati
@kitob_ombori
Olimlarning aniqlashicha, erkak kishining baxti moshina, pul yoki uy olishda emas, balki
o'qituvchi qiz
bilan oila qurishda ekan!
@kitob_ombori
Bugun
seshanba
laqabli
dushanba
Uylanish uchun pul yoʻqligini aytadi, lekin kitob sotib oladi
🌟
@kitob_ombori
Kitob haqida eng xolisona taqriz 10/10!
@kitob_ombori