MA'RIFAT DARSI | МАЪРИФАТ ДАРСИ

Ulug‘ ajdodimiz o‘z asarlarida odamlarni ma’rifatga, ezgulikka targ‘ib qiladi, ilm o‘rganishga, kasb egallashga, yaxshi xulq egasi, shirinsuxan, saxovatpesha inson bo‘lishga undaydi. Xususan, «Pandnomai Moturidiya» («Moturidiy o‘gitlari») nomli risolasida «To‘g‘ri yo‘lning kaliti ilmdir», deya ta’kidlaydi.
«Qurolingni ilmdan yasa» deb, har qanday vaziyatda ham ilm eng asosiy qurol – vosita bo‘lishini uqtiradi. Yana bir o‘rinda esa,
«Diningni ilm bilan asragin» deb nasihat qiladi.
Ma’lumki, muborak dinimiz insonlarni doimo tinchlikka, hamjihatlikka undab kelgan. Imom Moturidiy ham quyidagi o‘gitlari orqali tinchosoyishta umrguzaronlik qilishni targ‘ib qiladi: «Tinch yashay desang, yomonlikdan yuz o‘gir», «Yurt obodligini tilasang, ochiqqo‘l bo‘l», «Nifoq ilmsizlik belgisidir».
Insoniy fazilatlar ichida kamtarlik xislati kishining kamolotga erishishida asosiy omil bo‘lib xizmat qiladi. Allomaning «Birov maqtasa, kekkayma», «Shuhratparast bo‘lma», «Qalbingni hasad o‘ti bilan kuydirma», «O‘zingni maqtashdan tiyil», «Takabburlikni dev hisobla», «Yaxshilik qilganingni aytib yuruvchi bo‘lma» kabi o‘gitlariga ahamiyat bersak, bu bejiz emasligiga amin bo‘lamiz.
Umr bo‘yi Samarqand madrasalarida mudarrislik qilgan. Islom ta’limoti sofligini asrashga beqiyos hissa qo‘shgan buyuk bobokalonimiz 944-yili vafot etgan. U Samarqandning Chokardiza qabristoniga dafn qilingan.
Xullas, Imom Moturidiy ta’limoti nafaqat diniy, balki umuminsoniy qadriyatlarga ham asoslangan. U insoniyatni hamjihatlik va bag‘rikenglikka, tinchlik hamda totuvlikka chaqiradi. Bu g‘oyalar butun dunyo bo‘ylab ekstremizm va radikalizm xavfi kuchayib borayotgan bugungi kunda ham dolzarbligini aslo yo‘- qotmagan.
Ulug‘ allomaning ibratli hayot yo‘li va boy ilmiy-ma’naviy merosini chuqur o‘rganish, moturidiylik ta’limotiga xos bag‘rikenglik va mo‘tadillik tamoyillarini keng targ‘ib etish, yoshlarni Vatanga muhabbat, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida tarbiyalash maqsadida joriy yil 14-mart kuni «Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risida«gi Prezident qarori e’lon qilindi. Mazkur qarorga ko‘ra, alloma tavalludini islom olamidagi obro‘-e’tibori va nufuziga munosib tarzda, yuqori saviyada nishonlash bo‘yicha bir qancha chora-tadbirlar belgilandi. Qaror ijrosi doirasida Samarqand shahrida «Moturidiylik – bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat ta’limoti» mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy anjuman, «Moturidiylik ta’limoti va hozirgi zamon» mavzusida respublika ilmiy-amaliy konferensiyasi va boshqa shu kabi ma’rifiy tadbirlar o‘tkazildi.
Shuning barobarida, Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi tomonidan nashr etilgan «Ta’vilot al-Qur’on», «Kitob at-tavhid» asarlarining taqdimoti bo‘lib o‘tdi. Aytish kerakki, alloma yubileyi munosabati bilan mazkur nodir manbalar o‘zbek tiliga to‘liq tarjima qilindi. Qolaversa, Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosini o‘rganish bo‘yicha 49 ta kitob, 46 ta risola, 12 ta monografiya chop etildi.
Islom olamining buyuk mutafakkiri – Abu Mansur Moturidiyning ilmiy-ma’rifiy merosi nafaqat bizning, balki butun insoniyatning ma’naviy xazinasidir. Bu betakror meros hamisha insonlarni hidoyat sari yetaklaydigan manba bo‘lib qolajak.
Kamol OLLOYOROV, o‘z muxbirimiz
✅
Телеграмда ўқинг / Telegramda o'qing
🔼
Ворд шаклида ўқинг / Word shaklida o'qing
🕯
ПДФ шаклида ўқинг / PDF shaklida o'qing
📈
Кирилл алифбосида ўқинг / Kirill alifbosida  o'qing
🇷🇺
Рус тилида ўқинг / Читать по русски
🔽
2025 йил мавзулари /  2025 yil mavzulari

44/2025 – mavzu
IMOM MOTURIDIYNING MA’NAVIY MEROSI
(Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligi)
«Kalom ilmining sultoni», «Musulmonlar e’tiqodini tuzatuvchi» degan yuksak e’tiroflarga sazovor bo‘lgan Imom Moturidiy o‘rta asrlarda – g‘oyaviy kurashlar avj olgan o‘ta murakkab davrda islom dinining insonparvarlik mohiyatini keng ochib beradigan noyob ilmiy-ma’rifiy asarlar yaratgani, turli zararli oqimlar va jaholatga qarshi mardona kurash olib borgani, hech shubhasiz, chinakam ma’naviy jasorat namunasidir.
Shavkat MIRZIYOYEV, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
O‘zbekiston – benazir allomalarga, aziz avliyolarga beshik bo‘lgan qutlug‘ zamin. Bu yurtdan yetishib chiqqan ulug‘ mutafakkirlar umumbashariy taraqqiyotga benazir hissa qo‘shgan. Islom olamida «Hidoyatga boshlovchi imom» deya tanilgan olim Imom Moturidiy ana shunday buyuk ajdodlarimizdan biridir.
Imom Moturidiy nafaqat Markaziy Osiyoda, balki butun islom olamida katta nufuzga ega bo‘lgan diniy ulamo hisoblanadi. Alisher Navoiy unga «Buyuk ulamolar sultoni» deya yuksak baho berarkan, shunday yozadi: «Shayx Abu Mansur al-Moturidiy o‘z zamonining a’lam ulamosi ermish. Ul vaqt ulamosi alarni «Sulton al-muizzin» der ermishlar. Zohir va botin ulumlari bila orasta ermishlar».
Abu Mansur Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud Moturidiy taxminan 870-yilda Samarqand viloyatining Moturid qishlog‘ida tug‘ilgan. U dastlabki ta’limni otasi Muhammad ibn Mahmuddan oladi. So‘ngra o‘sha davrda boshlang‘ich maktab ilmini o‘rgatuvchi Kuttobda, undan keyin Samarqanddagi madrasalarda o‘qiydi.
Ma’lumotlarga ko‘ra, buyuk vatandoshimiz fiqh va kalom ilmi bilan yoshlikdanoq qiziqib, hanafiy mazhabi olimlaridan tahsil olgan. Mashhur faqih va muhaddislar bilan muloqotda bo‘lgan, shu sohaga oid ko‘plab asarlar yozgan. «Kitob at-tavhid», «Ta’vilot al-Qur’on» , «Kitobur-roddi alal Ka’biy», «Kitobu avhomil Mo‘- tazila», «Kitobur-raddi alar-Rofiza», «Al-Maqolot», «Al-Imamah», «Kitobul jadal», «Ma’oxizush-shariy’a», «Kitobul ma’quloti», «Ar-Rodu alal-qaromita», «Ta’vilatu ahlis-sunna» kabilar shular jumlasidandir. Afsuski, bu asarlarning hammasi ham bizgacha yetib kelmagan.
Alloma yashagan davrda Movarounnahrda to‘g‘ri yo‘ldan adashgan turli diniy guruh va firqalar ko‘paygani sababli ko‘plab ixtiloflar kelib chiqqan. Ularning aksari iymon-e’tiqod masalalari bo‘yicha bahs-u munozaralar tufayli vujudga kelgandi. Ana shunday vaziyatda Moturidiy islom dinining asl mohiyatini ochib berish, sof islomiy aqidani saqlab qolish borasida beqiyos ishlarni amalga oshirgan.
Xususan, alloma asos solgan moturidiylik ta’limoti oqilona aqidaviy yechimlari, mo‘tadillik, dunyoqarash erkinligi, aqliy tahlil va diniy bag‘rikenglik g‘oyalari bilan yaqqol ajralib turadi.
Imom Moturidiy o‘zining mashhur «Kitob at-tavhid» asarida ilmiy dunyoqarashni shakllantirishda asos sifatida xizmat qiluvchi «bilish nazariyasi»ni to‘liq ochib bergan. Unga ko‘ra, hissiy bilimlar, aqliy mantiq va ishonchli ma’lumot ilm hosil qilishning poydevori sanaladi. Bu alloma ta’limotini zamonlar osha eskirmaydigan olamshumul xususiyatga ega bo‘lishida asosiy omil bo‘ldi. Shuningdek, olim «Ta’vilot al-Qur’on» nomli tafsirida muqaddas Qur’oni karim oyatlari ilmiy dunyoqarash, mantiqiy tahlil va ratsional tafakkur bilan hamohang ekanini ochib berishga katta ahamiyat qaratgan. Shu ma’noda, yuqorida nomlari tilga olingan ikki asar islomiy ilm-fan rivojiga beqiyos hissa bo‘lib qo‘shilgan.

🟦
🟥
25 - октябрь куни хизматда бўлиб ёки бошқа биронта сабабга кўра ижтимоий тармоқлар орқали тақдим этилган клип ва қўшиқларни ўтказиб юборганлар учун махсус таклиф. Барча янги клип ва қўшиқлар бир жойда
👇
👇
👇

Oʻzbekiston Respublikasi ichki ishlar vaziri, general-leytenant A.A.Tashpulatovning 25-oktyabr – Ichki ishlar organlari xodimlari kuni munosabati bilan
bayram tabrigi
———
Ўзбекистон Республикаси ички ишлар вазири, генерал-лейтенант А.А.Ташпулатовнинг 25 октябрь – Ички ишлар органлари ходимлари куни муносабати билан
байрам табриги
Website
|
Telegram
|
Facebook
|
Instagram
|
Youtube
|
Ok
|
TV

Ichki ishlar organlari xodimlari va faxriylariga
25.10.2025
Hurmatli ichki ishlar tizimi xodimlari!
Qadrli ofitser va generallar, serjant va safdorlar!
Muhtaram faxriylar!
Siz, azizlarni 25-oktabr – O‘zbekiston Respublikasi ichki ishlar organlari xodimlari kuni bilan chin qalbimdan muborakbod etaman.
davomi
👈

Ички ишлар органлари ходимлари куни муносабати билан бир гуруҳ ходимларни мукофотлаш тўғрисида
​​​​​​​Ўзбекистон Республикаси Президентининг Фармони
Мамлакатимиз ички ишлар органларидаги кўп йиллик самарали хизмати, юртимизда жамоат хавфсизлиги, халқимиз осойишталигини таъминлаш, тинчлик ва барқарорликни мустаҳкамлашга қўшган муносиб ҳиссаси, жиноятчиликка қарши курашиш, профилактика ишлари самарадорлигини ошириш, фуқароларнинг ҳуқуқ ва эркинликларини ҳимоя қилиш йўлидаги ибратли фаолияти, ўз бурчини шараф ва масъулият билан адо этиб, мардлик ва жасорат намунасини кўрсатиб келаётгани, ёш авлодни Ватанга муҳаббат ва садоқат руҳида тарбиялашдаги фаол иштироки учун қуйидагилар мукофотлансин: