YURIST MASLAHATI

#Савол_беринг_жавоб_берамиз
Ўз ҳисобидан таътилда бўлган ходимнинг касаллик варақаси тўланадими?
Бизга иш ҳақи сақланмайдиган таътилда бўлган ходим касал бўлиб қолса, унга нафақа бериладими? деган савол билан мурожаат қилишган. Келинг масалага батафсил тўхталамиз.
Ишлаб чиқилган қоидаларга кўра, меҳнатга лаёқатсизлик варақаси ҳар бир ходимга ҳам берилмайди. Амалдаги “Меҳнатга лаёқатсизлик варақаларини расмийлаштириш тартиби” бўйича йўриқнома (17.04.2015 йил, рўйхат рақами 2667)да қатъий қоида мавжуд:
ишламайдиган шахслар ҳамда иш ҳақи сақланмайдиган таътилда бўлган ходимлар учун бундай ҳужжат расмийлаштирилмайди.
Бу қоида барчага тааллуқли бўлиб, фақатгина айрим истиснолар мавжуд.
Шу йўриқноманинг 29-бандидаги алоҳида қоидага кўра, икки ёки уч ёшгача бола парвариши учун таътилда бўлган ва яна ҳомиладор бўлган аёллар учун меҳнатга лаёқатсизлик варақаси умумий тартибда берилади. Яъни улар учун истисно қоидалари қўлланилади.
Шу билан бирга, Вазирлар Маҳкамасининг 2024 йил 31 майдаги 314-сон қарори билан тасдиқланган "Вақтинчалик меҳнатга лаёқатсизлик, ҳомиладорлик ва туғиш бўйича нафақаларни ҳамда янги туғилган болани фарзандликка олган ёки унга васий қилиб белгиланган ходимга нафақани тайинлаш ҳамда тўлаш тартиби тўғрисида"ги низомнинг
19-бандид
а яна бир муҳим меъёр белгиланган.
Агар ходимнинг касаллик куни иш ҳақи сақланмайдиган таътилга тўғри келса, ушбу давр учун нафақа тайинланмайди.
Кўпчиликнинг эътиборидан четда қоладиган масала шуки, Иш ҳақи сақланмайдиган таътил тугаб бўлганидан кейин ҳам
касаллик варақаси ёпилмаган бўлса, ходим ишга чиқиши лозим бўлган кунлардан бошлаб нафақа олишга ҳақли ҳисобланади.
Бу норманинг моҳияти шундаки — таътил даври ёпилганидан кейинги кунлар ходимнинг ишда бўлиши керак бўлган давр ҳисобланади ва айни шу кунлар учун касаллик нафақа тартиби амалда бўлади.
Масалан, ходим 18–23 декабрь кунлари ўз ҳисобидан таътилда бўлди. Бу оралиқда у 21–26 декабрь саналарда касал бўлди. Демак:
21–23 декабрь кунлари → таътил даврига тўғри келди. Бу кунлар учун нафақа берилмайди. 24–26 декабрь кунлари → ходим ишда бўлиши керак бўлган кунлар. Ушбу кунлар касаллик даврига тўғри келгани учун нафақа ҳисобланади. Ходим 27 декабрь куни иш жойида пайдо бўлиб, касаллик варақасини бухгалтерияга тақдим этди. Бухгалтер айнан 24–26
декабрь
саналари учун тўловни амалга ошириши шарт.
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

❗️
Пахта етиштиришда интенсив агротехнологиялар кенг жорий этилади
“Пахтачилик ва ғаллачиликда ҳосилдорликни ошириш учун юқори самарадор интенсив агротехнологияларни қўллашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида”ги Президент қарори
(ПҚ–350-сон, 09.12.2025 й.)
қабул қилинди.
🔰
Қарорга кўра, қуйидагилар
2026 йил
учун асосий
мақсадли кўрсаткичлар
этиб белгиланди, жумладан:
🔹
замонавий интенсив агротехнологияларни кенг жорий этиш натижасида ҳосилдорликни пахтачиликда
50 центнердан
ошириш, ғаллачиликда
100 центнерга
етказиш;
🔹
илм-фан ютуқлари ва
устоз-шогирд
анъаналарига асосланган янги тизимни жорий этиш орқали пахтачиликда ҳосилдорликни ошириш.
🗒
2026 йил
ҳосилидан бошлаб:
🔸
тупроқнинг
1 бонитет
балига нисбатан норматив ҳосилдорликка
(центнер/гектар)
0,7
коэффициентни қўллаган ҳолда пахта хомашёсини етиштириш учун имтиёзли кредитлар ажратилади. Бунда:
▪️
имтиёзли кредитларнинг
0,6
коэффициентдан ошган қисми учун ликвидли
гаров
таъминоти тақдим этилади;
🔸
пахта етиштиришда агротехник тадбирларни амалга ошириш, шу жумладан,
плёнка
ва томизғичли шлангларни харид қилиш харажатлари
имтиёзли кредитлар
ҳисобидан амалга оширилади. Бунда:
▪️
имтиёзли кредитлар тижорат банклари орқали ҳар йили
январь – август
ойларида ажратилади;
🔸
йил давомида имтиёзли кредит лимитининг
50 фоизгача
қисмидан фойдаланган пахта етиштирувчи фермер хўжаликларига белгиланган тартибда сотилган пахта қийматининг 5 фоизи миқдорида субсидия ажратиш тизими жорий қилинади.
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

❗️
"Пахта хомашёсини муқобил манбалар ҳисобидан молиялаштираётган қишлоқ хўжалиги субъектларини қўллаб-қувватлашнинг қўшимча чора-тадбирлари тўғрисида"
Вазирлар Маҳкамасининг қарори, 06.12.2025 йилдаги 771-сон
#Янги_ҳужжат

#Бизнес_солиқ
10-dekabr
–
avvalgi davrlardagi cheklar summasi tuzatishning oxirgi kuni
Soliq toʻlovchilar murojaatlarini inobatga olgan holda,
“Soliqchi-koʻmakchi”
tamoyili asosida,
2025-yilda chop etilgan
onlayn-NKT va elektron cheklar
summalarini 20.11.2025-yildan 10.12.2025-yilgacha
tahrirlashga
ruxsat berilgan.
✅
Buning uchun
my3.soliq.uz
dagi
"Yuridik shaxslarning onlayn nazorat kassa texnikasi maʼlumotlari"
sahifasidan
"Chek maʼlumotlari"
boʻlimiga kiriladi.
🔍
Qidiruv
tizimiga chekning
fiskal moduli
(ID),
sanasi
yoki
raqamini kiritib
tuzatiladigan
chek topiladi.
📝
Ochilgan oynada
chek summasi tahrirlanadi.
📎
Chek summasi oʻzgartirilgandan soʻng,
tadbirkorlik subyektining tahrirlash natijasida yuzaga keladigan
oqibatlarni oʻz zimmasiga olishi
haqidagi murojaati
(faqat bitta fayl)
ilova qilinishi lozim.
✔️
“Saqlash”
tugmasi orqali jarayon yakunlanadi.
📧
Summasi tahrirlangan cheklar
hududiy soliq boshqarmalari ishchi guruhi
tomonidan
qabul qilinadi
yoki
rad etiladi.
❗️
Javobni shaxsiy kabinetdan kuzatib boring.
♻️
Chek tahrirlash rad etilganda,
izohga koʻra, tuzatishlar kiritilib,
ruxsat berilgan davrda qayta tahrirlash uchun chekni yuborish mumkin.
⏰
Murojaatlar
20 noyabrdan – 10-dekabrgacha
qabul qilinadi
(soʻnggi kunga qadar qoldirmaslik tavsiya etiladi).
🔗
Tayyorgarlik:
keshbek olingan cheklar
boʻyicha
summa budjetga qoplab berish
yuzasidan tegishli choralarini koʻrish tavsiya etiladi.
📌
Tahrirlangan cheklar boʻyicha
tegishli hisobotlarni
qayta topshirish
talab etiladi.
Qayta hisobot taqdim etmasli
k tavofutlarni
(
Avtokameral
)
keltirib chiqaradi.
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

#Кадровик
Ҳомиладорлик ва туғиш таътилини ҳисоблаш бўйича тушунтириш
Аёлларга ҳомиладорлик ва туғиш даврида меҳнатдан дам олиш учун алоҳида таътил берилиши Меҳнат кодекси
404-моддаси
билан белгиланган. Унга кўра,
ҳомиладор аёл туғруқдан олдин 70 кун ва туғруқдан кейин 56 кун таътилга чиқиши мумкин.
Агар туғиш оғир кечса ёки икки ва ундан кўп бола туғилса, туғруқдан кейинги таътил
70 кунгача узайтиради. Бу таътил кунлари жамланиб, умумий 126 ёки 140 кун тўлиқ расмийлаштирилади.
Нафақа тўловлари ўртача ойлик иш ҳақининг
75 фоизидан кам бўлмаган миқдорда амалга оширилади. Таътил даври ҳақиқий иш кунларига боғлиқ эмас, тўлиқ муддат учун тайинланади.
Мисол: Фариза ҳомиладорлигининг 30-ҳафтасида шифокордан меҳнатга лаёқатсизлик варақаси олди. У 50 кунни туғишдан олдин, қолганини эса туғруқдан кейин фойдаланди. Умумий 126 кунлик таътил ҳақида иш берувчи тўлиқ хабардор қилинди ва Фариза белгиланган миқдорда нафақа олди.
“Декрет пули” қандай ҳисобланади ва кимлар учун 75% тўланади?
Ҳомиладорлик ва туғиш таътилидаги нафақа ходимнинг ҳақиқий ойлик иш ҳақидан келиб чиққан ҳолда ҳисобланади. Нафақани ҳисоблашда охирги
12 ойдаги иш ҳақи йиғиндиси олиниб, 12 ойга бўлинади. Агар ходим сўнгги 12 ой ичида фаол ишламаган бўлса, бу ҳолат нафақа миқдорига таъсир кўрсатади.
Агар ходим сўнгги бир йил ичида меҳнат фаолиятини бошлаган бўлса ва тўлиқ 12 ойлик стажи мавжуд бўлмаса,
“декрет пули” ўртача иш ҳақининг камида 75 фоизини ташкил этади.
Мисол: Назира ишга кирганига 8 ой бўлган. У тўлиқ 12 ойлик иш стажига эга бўлмагани боис, иш берувчи унга нафақани белгиланган минимал — 75 фоиз миқдорида тўлади.
Яъна бир мисол, Ходима 12 ой давомида ишлаган, лекин шу даврда 4 ой ҳомиладорлик сабабли таътилда бўлган.
Фақат 8 ой ишлаган ва ҳар ойда 4 000 000 сўм маош олган.
Ишланган ойлар бўйича ҳисоб: 8 ой × 4 000 000 сўм = 32 000 000 сўм Ўртача ойлик: 32 000 000 сўм ÷ 8 ой = 4 000 000 сўм Ўртача кунлик иш ҳақи: 4 000 000 сўм ÷ 30 кун ≈ 133 333 сўм Ходимага тиббиёт муассасаси томонидан 126 кунлик ҳомиладорлик ва туғиш таътили берилган бўлса: Нафақа миқдори: 133 333 сўм × 126 кун ≈ 16 799 958 сўм Яъни, 16,8 миллион сўм атрофида нафақа тўланади.
Яна бир нарсани айтиб ўтиш керак,
МК 408-моддасига
кўра, ҳомиладорлик даврида меҳнат шартномасини иш берувчи ташаббуси билан бекор қилишга йўл қўйилмайди. Агар шартнома муддатли бўлса, у ҳам ҳомиладорлик тугагунигача ёки таътил тугашигача узайтирилиши керак.
Боласи 3 ёшга тўлмаган аёллар ва болани ёлғиз тарбиялаётган оталарни ҳам қисқартириш асосида ишдан бўшатиш мумкин эмас (
МК 409-модда
).
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

❗️
2026 йил 1 январдан хусусий секторда банд бўлган аёлларга “декрет пуллари” давлат ижтимоий суғуртаси бўйича амалга оширилади!
“Давлат ижтимоий суғуртаси тўғрисида”ги Қонун
(ЎРҚ–1101-сон, 09.12.2025 й.)
қабул қилинди.
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

❗️
2025 йил ҳосилидан биржа савдолари орқали сотилган ҳар бир тонна пахта хомашёси учун 1 млн сўмдан субсидия ажратилади
.
Ҳукумат қарори
(771-сон, 06.12.2025 й.)
билан “Қишлоқ хўжалиги субъектларига 2025 йил ҳосилидан биржа савдолари орқали сотилган пахта хомашёси учун субсидия ажратиш тартиби тўғрисида”ги вақтинчалик низом тасдиқланди.
💰
Ушбу низом пахта хомашёси етиштирувчи қишлоқ хўжалиги субъектларига 2025 йил ҳосилидан биржа савдолари орқали сотилган ҳар бир тонна пахта хомашёси учун
1 млн сўмдан
субсидия ажратиш тартибини белгилайди.
✔️
Низом талаблари
2026 йил 1 январга
(спот шартномалари учун 2026 йил 1 апрелга)
қадар
2025 йил ҳосилидан
биржа савдолари орқали сотилган пахта хомашёси учун татбиқ этилади.
📝
Пахта хомашёси етиштирувчи субсидия олиш учун ўзи етиштириб сотган маҳсулотни 1 марта ёки бир неча қисмга бўлиб сотишидан қатъи назар,
1 маротаба
мурожаат қилиш ҳуқуқига эга.
📜
Пахта хомашёси етиштирувчи
“Рақамли қишлоқ хўжалиги”
ягона интеграциялашув платформасида шахсий кабинет очиш орқали субсидия олиш тўғрисида
ариза
беради.
⏭️
Агропорталда шакллантирилган субсидия ажратиладиган пахта хомашёси етиштирувчилар рўйхати ҳар ойнинг
10-санасида
Қишлоқ хўжалигини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш жамғармасига юборилади.
🗒
Тижорат банки пахта хомашёси етиштирувчига ажратилган субсидияни
3 банк иш куни
ичида унинг
23410 ҳисобварағига
ўтказиб беради.
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

Бизнес учун қайси ташкил этиш шакли хавфсизроқ?
Тадбиркорлик фаолиятини йўлга қўяётган ҳар бир шахс учун асосий саволлардан бири —
қайси ташкилий-ҳуқуқий шаклда фаолият бошлаш тўғрироқ бўлади?
Бу танлов
нафақат солиқ ёки ҳисобот масалаларида, балки шахсий мол-мулк билан боғлиқ жавобгарлик нуқтайи назаридан
ҳам катта аҳамиятга эга.
➖
Оилавий корхона
– “Оилавий тадбиркорлик тўғрисида”ги қонуннинг
4-моддасига
кўра,
агар корхона мажбуриятларини қоплаш учун унинг мол-мулки етарли бўлмаса, иштирокчилар ўзларига тегишли шахсий мол-мулклари билан субсидиар жавобгарликка тортилиши
мумкин.
➖
Хусусий корхона
– “Хусусий корхона тўғрисида”ги қонуннинг
3-моддасида
ҳам худди шундай қоида белгиланган:
мулкдорнинг шахсий мол-мулки етарли бўлмаса, у корхона қарзлари учун шахсий мулки билан
ҳам жавобгар бўлади.
➖
Масъулияти чекланган жамият (МЧЖ) – “Масъулияти чекланган жамиятлар тўғрисида”ги қонуннинг 3-моддасида эса бошқача тартиб белгиланган:
жамият иштирокчилари фақат ўз улушлари қиймати доирасида жавобгар, уларнинг шахсий мол-мулки корхона қарзлари учун талаб қилинмайди.
Шу боис, шахсий мол-мулк хавфсизлиги нуқтайи назаридан энг мақбул йўл —
МЧЖ шаклида фаолият юритиш
ҳисобланади.
Масалан, агар оилавий корхона қарзга ботса ва корхона активлари етарли бўлмаса, кредиторлар иштирокчиларнинг шахсий уйи, автомобили ёки бошқа мулкига ҳам даъво қила олиши мумкин. Лекин МЧЖда эса иштирокчиларнинг шахсий мулки дахлсиз қолади, улар фақат жамиятга киритган ҳиссаси миқдорида жавобгар бўлади.
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

#Намуна_ҳужжат
Меҳнат кодексининг 160-моддага асосан 14 кунлик огоҳлантириш муддати билан ишдан бўшатиш
ҳақидаги ариза намунаси.
Саволингизни:
@yuristgamurojaat
гa қолдиринг
👉
@yuristlar_maslahati
👈

❗️
Humans’га уланган картадаги пуллар ечиб олинаётгани айтилмоқда
Фойдаланувчилар Humans иловасига бириктирилган банк карталари орқали уларнинг рухсатисиз пул маблағлари ечиб олинаётгани ҳақида
хабар бермоқда
.
Ҳолатдан жабр кўрган юзлаб фуқаролар
Телеграм гуруҳ
очган. Улар тегишли органлар ва ОАВларга шикоят қилишганини айтмоқда.
Компания вазият юзасидан ҳозирча расмий баёнот бергани йўқ.
Бир неча ойдан бери Humans
банклар
ва
давлат идоралари
билан муаммога учраб келмоқда.
bankir
👉
@yuristlar_maslahati
👈