Соябон остидаги аёл

#yangi_kitob
Nashriyotda nima gaplar?
O'tgan oy
Iqbol Qo'shshayeva
ning "
Zaminga sig'magan orzular
" kitobi sotuvga chiqdi.
Bu kitobni jurnalistlar uchun ajoyib qo'llanma desa ham bo'ladi. Bizning talabalik paytlarimiz bunaqa yaxshi kitoblar bo'lmasdi...
Bu oy
Knut Hamsun
ning yana bir yangi kitobi - "
Mezon yulduzi ostida
" sotuvga chiqadi.
Bu kitobda norveg kishisining o'ziga xos xarakteri, inson tabiatining o'zgacha tasviri aks ettirilgan. Sizda unutilmas xotiralar qoldirishiga ishonaman.

📌
Til o'rganishga ahd qilganlar uchun bepul va foydali programma.
#duolingo

#kayfiyat
🎶
Inson naqadar bepoyon jang maydoni...
V.Gyugo

Aytgancha, nihoyat tahrir bitdi.
Gyugo haqidagi uzundan uzoq postlar ham tugadi, endi yana Kafkaga qaytamiz.)

V. Gyugoning uch buyuk asari/ "Parij Bibi Maryam ibodatxonasi", "Xo'rlanganlar", "To'qson uchinchi yil"/dagi bir jihat e'tiborimni tortdi.
Har uchala asarda ham onaning bolasidan ayrilish motivi bor.
"Parij Bibi Maryam ibodatxonasi"da Gudulaning yakkayu yagona qizi, ko'zining oqu qorasi ‒ Agnessani chaqaloqligida lo'lilar uyidan olib ketib qolishadi va ayol bechora butun umr ana shu ayriliq azobida yashab o'tadi. Va umrining so'nggida ona va qiz topishadi. Ammo bu juda daxshatli sahna edi. Ona qizini ajal sirtmog'idan olib qolish uchun hatto o'zini ayamaydi, biroq taqdir bitilgan. Iloj yo'q.
"Xo'rlanganlar"da Fantina qashshoqlikning panjalari ostidan qizini qutqarish uchun bilmagani holda, Kozettani aksincha o'z qo'llari bilan jahannamga olib kelib beradi. Bechora qiz bir tomon ona boshqa tomon, qismatning achchiq-achchiq ko'zyoshlarini to'kadilar. Va ona bechora qizining dardida, hatto yuzini bir ko'rishga zor ahvolda kuyib tamom bo'ladi.
"To'qson uchinchi yil"da esa yozuvchi ayol zotiga biroz rahm qiladi. O'qlar tanasini ilma-teshik qilsa-da, ona sho'rlik uch farzandi uchun yashab qoladi. So'ng farzandlarini izlab xorlik va zorlik yo'llarni bosib o'tadi.
Bir o'rinda: "...Yo‘l‑yo‘lakay u mushohada yuritishga urinardi. U boshdan kechirgan iztiroblar haqida o‘ylardi; qancha azob‑uqubatlarga dosh bergani, uchrashuvlar, pastkashliklar, kamsitishlar, tunash joyi, bir bo‘lak non yoki shunchaki yo‘l ko‘rsatishlari uchun bema’ni kelishuvlarga majbur bo‘lgani haqida achchiq xayol surardi. Boshpanasiz ayol lazzat quroli bo‘lgani uchun boshpanasiz erkakdan baxtsizroqdir", deb yozadi muallif.
Ha, ayolning baxtsizligini Gyugo boshqalardan ko'ra yaxshiroq anglaydi va unga mehribonroq bo'lishga urinadi.
Boshqa bir o'rinda: "Gʻam‑g‘ussadan savdoyi bo‘lib qolgan onani tafakkur ovoziga quloq solishga majbur qilib bo‘ladimi? Onalik cheksiz‑chegarasiz ilohiy maqom, u bilan bahslashib bo‘lmaydi. Ona har qanday tirik mavjudotga yaqin bo‘lgani uchun go‘zallikda tengi yo‘q", deya ta'riflaydi.
Ona hayqirig'i Lantenakni ortga qaytaradi, bolalarini qutqargani uchun uni jodidan xalos etadi.
(Biroq... biroq boshqa bir onaning farzandi bo'lgan navqiron yigitni jodi ostiga olib keladi. Adolatli bo'lish bunchayam qiyin-a? )
Gyugo asar ta'sirchanligini oshirishda ona muhabbatidan juda mahorat bilan foydalangan. Va meni nazarimda, har uchala kitobning ham ana shu jihat qiymatini oshirgan. Agar o'sha sahnalar bo'lmaganida edi, bu qadar sevib o'qilmasdi.

...
‒ Ayol‑chi? Unga qanday vazifani yuklayapsiz?
‒ Aynan unga xos vazifani, ‒ dedi Simurden. ‒ Erkakning xizmatkori vazifasini.
‒ Roziman. Faqat bitta shart bilan.
‒ Qanday shart ekan?
‒ Erkak ham ayolning xizmatkori bo‘lsin.
‒ Nimalar deyapsan? Erkak ‒ ayolning xizmatkori! Hech qachon! Erkak ‒ xo‘jayin. Men faqat birgina yakkahukmronlikni ‒ erkakning uy o‘chog‘i yonidagi hukmronligini tan olaman. Erkak o‘zining uyida qirol.
‒ Roziman. Faqat bitta shart bilan.
‒ Qanday shart ekan?
‒ Unda ayol ham o‘z uyida qirolicha bo‘lsin.
‒ Boshqacha aytganda, sen erkak va ayol uchun...
‒ Tenglik bo‘lishini xohlayman.
‒ Tenglik? Nimalar deyapsan? Ikkita boshqa‑boshqa mavjudot...
‒ Men “tenglik” dedim. Ular “barobar” demadim.
Bir‑biriga chaqmoq otayotgan ana shu ikki aql sohibi xuddi bir muddatga sulh tuzgandek jim bo‘lib qolishdi.
V. Gyugo
“To‘qson uchinchi yil”

#yangi_kitob
#tez_kunda
Buyuk iztiroblar inson qalbini butkul o‘zgartirib yuboradi
, deydi Gyugo. Chindan shundaymikan?
Yozuvchi "To'qson uchinchi yil" asarida "Xo'rlanganlar" kitobidagi kabi inson botinida yuz berajak o'zgarishlarga quloq tutadi.
Kecha oliyjanob kishilar qatoridagi kimsa nega bugun yomonlar davrasiga qo'shilib qoldi yoxud hamma razil sanaganlar qanday qilib yaxshi insonga aylandi, kabi savollarga javob izlaydi.
Javer o'z kasbiga sodiq edi, lekin hayotda bu yaxshilikka xizmat qilmadi, nega Jan Valjan - odamlar bir vaqtlar qo'lini bigiz qilib ko'rsatgan kishi vaqt o'tib misli ko'rilmagan saxovatpeshaga aylandi, Lantenak kecha qotil edi, bugun esa uch begunoh norasidaning xaloskori.
Qanday qilib? Shunday bo'lishi mumkinmi?
Gyugo shunday bo'lishini, hech yo'q asarlarida shunaqa insonlarni ko'rishni istaydi. Buyuk iztiroblar o'zgartirishini, kishilar o'zgarishini chin dilidan xohlaydi.
Meni nazarimda, o'zini yozuvchi sanagan har ijodkorning eng oliy maslagi shu bo'lishi kerak, aslida.

Tinchlik bermayotgan o‘ylar yo telbalikka yoki qahramonlikka yetaklaydi.
V. Gyugo

Avtobusdan ikki bolasini yetaklab ayol tushib keldi. Kattasi - 4-5 yoshlardagi bolakay ketib borarkan, haydovchiga hadeb qo'lini silkitar, boshqa qo'lini onasi tortardi.
‒ Lukash yur, yuraqol Lukash!
Nihoyat haydovchi ham qo'lini silkitib qo'ydi.
Ularni kuzatib turgan meni yuzimga tabassum yugurdi.
"Hayot bunchayam go'zal-a!"
4-5 yashar bolaning ko'ksiga minnatdorlik tuyg'usini joylagan, haydovchini mushtimdek bolaga javob qilishga undagan tuyg'u ‒ "insoniylik" ataladi, menimcha.
Men ana shu tuyg'uni sevdim.

#tavsiya
Bir necha yillar oldin Koreyada yashagan paytimiz havoning shunaqa ifloslangan paytiga to'g'ri kelgan. Koreyslar toxic smog(xavfli tutun) deb atashardi. Va aholiga bir nechta tavsiyalar berardi. Ehtimol, kimgadir foydasi tegar deb o'yladim.
- ko'chada iloji boricha kamroq bo'lish;
- niqob taqish;
- ko'zlarni himoyalovchi ko'zoynaklardan foydalanish;
Chunki ko'zga ham zarari aniqlangan.
- mashina ichini xo'l latta yordamida tez-tez artib turish;
- ko'chadan kelgandan keyin albatta, dush qabul qilish;
Chunki tanaga singib, keyinchalik teri kasalliklarini keltirib chiqarishi mumkin.
- turp iste'molini kunlik ratsionga kiritish;
Chunki turp nafas yo'llari kasalliklari va bronxial astmada juda foydali hisoblanadi.