
Mutolaa sehri
📚
Kafkaning “Evrilish” asari haqida
„Evrilish“ (ingl. The Metamorphosis) – Frans Kafka qalamiga mansub qissa boʻlib, ilk marta 1915-yilda nemis tilida nashr etilgan.
Tasavvur qiling, erta tongda suvarak holida uygʻondingiz deylik. Xoʻsh, bu vaziyatda nima qilgan boʻlardingiz? Yaqinlaringizning sizga munosabati qanday boʻlarkan-a, qiziq?
Shubhasiz, bu holni tasavvur qilish nari tursin, oʻylab koʻrish ham dahshatli. Biroq „Evrilish“ning bosh qahramoni Gregor Zamza hayotida aynan shu holat yuz beradi. Hasharotga aylanish, aslida, bir majoz. Inson chiqitga chiqishi uchun hasharotga aylanib qolishi shart emas. Shunchaki hech kimga foydasi tegmay qolishining oʻzi kifoya. Afsuski, buni inkor qilishimiz imkonsiz.
Asar personajining ruhiy holati Kafkaning oʻz hayotidan olingan boʻlib, adib ham oʻzining yozuvchi boʻlish istagi hamda otasining oʻgʻlini yaxshi daromad topadigan huquqshunos qiyofasida koʻrish orzusi oʻrtasida sarson edi. Hech bir olamda sanʼat va tijorat bir-biri bilan chiqisha olmaganidek, Kafka shaxsiyatida ham bu ikki narsa oʻzaro kurashda boʻlgan.
Asar boshida Gregor Zamzani hasharotga aylanib qolishidan ham koʻra kommivoyajerlik ishidan kelayotgan yaxshi daromaddan mahrum boʻlishi va buning ortida otasi hamda boshqa oila aʼzolari oldidagi qadrini yoʻqotishi xavotirga soladi. Zamzaning ota-onasi, singlisi va ish boshqaruvchisi Gregordan hasharotga aylangani uchun emas, balki uning ish qila olmaydigan holda qolib ketgani, endi oilaga ortiqcha yuk boʻlgani uchun yuz oʻgiradi. Shu orqali moddiy manfaat keltirmasang, hayotda keraging yoʻq degan gʻoya yana bir bor oʻz tasdigʻini topadi.
Kafkaning asar orqali yetkazmoqchi boʻlgan eng muhim gʻoya – yolgʻizlik, insoniyatdan olislikning naqadar azob ekanligidir.
💬
Asardan iqtibos:
Baʼzan odam ishlay olmaydigan holda boʻladi, ammo shunday paytda kelajakdagi xatolaringni toʻgʻrilash uchun yanada eʼtiborliroq va sidqidildan ishlash umidida avvalgi yutuqlaringni yodga olishning ayni vaqtidir.
Bu ogʻir jarohat, hozirgi qaygʻuli va jirkanch koʻrinishiga qaramasdan hatto otasi ham Gregor har holda oʻz oilasining aʼzosi ekanligini, u bilan dushmandek muomala qilish mumkin emasligini, balki oilaviy burch boʻyicha undan nafratlanmasdan, chidash, faqat chidash zarurligini yodiga soldi.
Faqat sen bu Gregor ekanligi haqidagi oʻyingdan qutulishing kerak. Bizning baxtsizligimiz ham uzoq vaqt bunga ishonib kelganimizdadir. Ammo qanaqasiga bu Gregor boʻlsin? Agar bu Gregor boʻlganida, u allaqachon odamlar bunday maxluqlar bilan yashay olmasliklarini tushungan va oʻzi yoʻqolgan boʻlardi.
Endi bu xotirjamlik, farovonlik, toʻkinchilik dahshatli xotima topgan boʻlsa-chi?
🪶
Azamat Fayzullayev
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
📖
"Adolat manzili" romani haqida
Odil Yoqubov qalamiga mansub ushbu romanning nomidan ham bilish mumkinki, asar ADOLAT haqida. Aniqrog'i
adolatsiz dunyoda adolat izlash haqida.
Asardagi voqealar Bibisora momo va uning 2-turmush o'rtog'i veteran (asl ismi Sherbo'ta Norbo'tayev) boboning boshiga tushgan sinovlar haqida. Ularning qizi Marjonaning eri Suyun burgutning tuhmat bilan qamalishi va uning nohaqligini isbotlash uchun kechgan kurashlar bayoni haqida.
Suyun burgutning qamalishiga uning rayonda rais bo'lishi sabab bo'ladi. Aniqrog'i xalq Suyunburgutni halolligi, xalqqa yordam bergani uchun saylagani avvalgi rais Mansurmeshga yoqmaydi. Shundan so'ng u Suyun burgutni qamatish ilinjida turli fitna va bahonalar izlab, bunga erishadi. Uning uyini tekshirib, ayolining taqinchoqlari va bolasi uchun yig'ib qo'ygan pullarni topib, "pora berib rais bo'ldi u" degan ayb bilan ishni sudga oshiradi. G'oyoki u viloyat qo'mitasi birinchi kotibi Jaloliddin Najmiddinovga 50 ming dollar berib, rais bo'lgan.
Adolat qaror topishi uchun ko'p kurashlar bo'ladi. Veteran bobo kuyovini aybsizligini isbotlash uchun turli qiyinchiliklar, nayranglarni yengib o'tishga to'g'ri keladi. Bu haqda asarni o'qish davomida bilib olasiz.
Asarda shuningdek, Suyun burgutning og'li Lochin va unng sinfdoshi Oltinoyning samimiy muhabbati voqealarini ham o'qiysiz...
O'qimaganlarga tavsiya. Yoqimli mutolaa
💬
IQTIBOS
🔖
«Marjontov» tumanida tergov ishlariga boshchilik qilayotgan Vyacheslav Sharanovskiy viloyat markazidan nihoyatda ko‘tarinki ruhda, boshi osmon bo‘lib qaytdi. Buning bir sababi jumhuriyat miqyosidagi tergov ishlarini boshqarayotgan general kecha, viloyat markazida o‘tkazilgan maxfiy kengashda Sharanovskiy va uning qo‘l ostidagi tergovchilar qo‘llayotgan uslub, ya’ni
biror jinoyatchini hibsga olishdan oldin uning jinoyatlarini isbot qiluvchi faktlarga suyanish emas, balki avval hibsga olib, keyin tergov davomida gunohini bo‘yniga qo‘yish uslubi
ga yuqori baho berdi, bu uslubni adliya faniga qo‘shilgan ulkan yangilik deb e’lon qildi.
🔖
©
Komiljon Aslonov
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
💬
IQTIBOSLAR
"...Manimcha, o‘risning bizdan yuqoridalig‘i uning ittifoqidan bo‘lsa kerak, —... — ammo bizning kundan-kunga orqag‘a ketishimizga o‘z ora nizo‘imiz sabab bo‘lmoqda, deb o‘ylayman"
* * *
"...Modomiki, o‘z g‘arazi yo‘lida istibdod orqali el ustiga hukmron bo‘lg‘unchilar yo‘qotilmas ekanlar, bizga najot yo‘qdir, magar shunday g‘arazchilarni ular kim bo‘lsalar ham ish boshidan quvlash va ular o‘rniga yaxshi xolis odamlarni o‘tquzish najotimizning yagona yo‘lidir".
* * *
"...Burodarlar! O‘rus o‘z ichimizdan chiqadirg‘an fitna-fasodni kutib, darbozamiz tegida qo‘r to‘kib yotibdir. Shunday mashhar kabi bir kunda biz chin yovg‘a beradirgan kuchimizni o‘z qo‘limiz bilan o‘ldirsak, sen falon deb qirilishsaq holimiz nima bo‘ladir. Bu to‘g‘rida ham fikr qilg‘uchimiz bormi? Kunimizning kofir qo‘lig‘a qolishi to‘g‘risida ham o‘ylaymizmi yoki bunga qarshi hozirlik ko‘rib qo‘yg‘anmizmi?!"
©
“O‘tkan kunlar”dan
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
Aytishlaricha, “O‘tkan kunlar”ni mantiqiy davomi emish.
Kitobning taqdimoti “Yaldo kechasi” (21-dekabr)da bo‘larmish...
Qiziqqanlar kutishi va sotuvga chiqsa, olib o‘qishi mumkin.
Muallifini hozircha bilmaymiz)
@mutolaa_sehri
🗓
#bugun
#kun_tarixi
🗓
30 noyabr — yozuvchi Mark Tven (1835-1910) tavallud topgan kun
📚
Asarlari:
🪶
«Geklberri Finning sarguzashtlari» (1884)
🪶
“Shahzoda va faqir”
🪶
«Ekvator bo‘ylab» (1897)
🪶
«Missisipidagi eski davrlar» (1875)
🪶
«Missisipidagi hayot» (1883)
🪶
«Shahzoda va gado» (1882)
🪶
«Ovsar Vilson» (1894)
🪶
«Tom Soyer chet elda» (1894)
🪶
«Tom Soyer — josus» (1897)
🪶
«Sirli notanish odam» (1916)
🪶
“Tom Soyerning sarguzashtlari” (1876)
🪶
"Yanki va qirol Artur"
🪶
«Qorong‘ida o‘tirgan odamga» (1901) va b.
❔
Siz yozuvchining qaysi asarlarini o'qigansiz?
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
"Oʻnta negr bolasi“ asari haqida
📚
„Oʻnta negr bolasi“ (original nomi – „And Then There Were None“) – detektiv qirolichasi boʻlgan Agata Kristi qalamiga mansub roman boʻlib, 1939-yilda chop etilgan. Asar 1964–1986-yillarda chiqqan amerika nashrlarida „Ten Little Indians“ deb ham atalgan.
📽
Asar asosida 8 marta film suratga olingan. „Barcha davrlarning eng yaxshi 100 detektiv romani“ roʻyxatiga kiritilgan.
📚
Asar voqealari 1930-yillarda Angliyaning Devon grafligi qirgʻoqlari yaqinida joylashgan kichik Zanjilar orolida yuz beradi. Janob va xonim A.N.Onimlar nomidan 8 nafar bir-biriga mutlaqo notanish kishilar maktub oladilar va shu orolga keladilar. Ularni orolda 2 nafar er-xotin xizmatkorlar kutib olishadi. Voqealar davomida 10 nafar personaj bolalar uchun moʻljallangan sanoq sheʼrdagi syujet asosida birin-ketin oʻldirila boshlaydi:
🍱
„O‘nta negr bolasi, bordi tushlik qilgani,
Biri tiqilib o‘ldi, to‘qqiz qoldilar bari.
🍨
To‘qqiz negr bolasi miriqib qildi tushlik,
Biri uyg‘ona olmay, sakkiz qoldilar sho‘rlik.
🚶🏿♂️
Sakkiz negr bolasi yurdilar Devon tomon,
Biri ortga qaytmadi, qoldilar-ku yettovlon.
🪓
Yetti negr bolasi o‘tin yordilar birga,
Biri o‘zini chopdi, olti qoldi nahorga.
🐝
Olti negr bolasi asalari boqishdi,
Beshta qolishdi so‘ngra, birini ari chaqdi.
🏛
Beshta negr bolasi qozilikni boplashdi,
Birini sud qilishgach, nochor to‘rtta qolishdi.
🌊
To‘rtta negr bolasi cho‘mildilar dengizda,
Biri qarmoqqa tushdi, uchovlon qoldi birga.
🐻
Uchta negr bolasi bordi hayvonot bog‘i,
Birini ayiq tutdi, ikkisi ekan sog‘i.
🌞
Ikki negr bolasi yotdi jaziramada,
Biri kuyib bo‘ldi kul, qoldi biri aftoda.
⚰️
So‘nggi negr bolasi horg‘in atrof qaradi,
So‘ngra o‘zini osdi, keyin hech kim qolmadi“.
Asar oʻzining qiziqarli syujeti, voqealarning murakkab kechishi, kutilmagan yakun va oʻlimga sabab boʻlgan dalillarning kuchliligi bilan kitobxonlar ommasini jalb etib kelmoqda.
©
Azamat Fayzullayev
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
🗓
#bugun
#kuntarixi
25 noyabr — Turk yozuvchisi Rashod Nuri Guntekin (1892-1956) tavallud topgan kun
Rashod Nuri Guntekin (1892, Istanbul — 1956, London) — turk yozuvchisi, dramaturg, tarjimon, adabiyotshunos. Istanbul universitetini tugatgan (1912).
Asarlari:
📚
«Eski oshna» (1917),
📚
«Xanjar» (1918),
📚
«Sirli qo‘l» (1921),
📚
«Choliqushi» (1922)
📚
«Tamg‘a» (1925),
📚
«Shafqat qiling»,
📚
«Yashil tun» (1928),
📚
«Xazonrezgi» (1930) va b.
Guntekin 24 roman, 7 hikoyalar to‘plami, qator pesalar yozgan, 24 jildli asarlar to‘plami nashr etilgan (1958 — 61). U «Lev Tolstoy» monografiyasi (1933) muallifi. Guntekin asarlari ko‘p tillarga tarjima qilingan. «Choliqushi» (1959, 1965, 1968, 1988, 1999, Mirzakalon Ismoiliy tarjimasi) va boshqa romanlari o‘zbek tilida nashr etilgan.
❔
Siz yozuvchining qaysi asarlarini o‘qigansiz?
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
➡️
https://t.me/boost/mutolaa_sehri
⬅️
Baraka topkurlar, premiumga ulangan bo‘lsangiz, shu linkni bosib, ovoz bervoringlar. Kanalimiz imkoniyatlarini kengaytirishga hissa qo‘shgan bo‘lasiz...)
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
Yetmish yulduz yog‘ilib,
Yarim oycha to‘lolmas,
Yetti yanga yig‘ilib,
Bitta ona bo‘lolmas,
Ona tirik eshikka
Gʻurbat yaqin yo‘lolmas,
Mening esa, bag‘rim qon,
Vayronaman, Onajon...
©
Muhammad Yusuf
She'rni muallifning o'zi o'qigan
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri
Obunachilarimiz sustlashib ketdi “chyota”). Taqrizlar yubormay qo‘ydi. Yo kitob o‘qimayapti, dangasa bo‘lib, yo ishi ko‘p.
@Maktub_yozing_bot
ga yuboringlar, o‘qigan asarlaringiz haqidagi taqrizlaringizni. Kanalga eʼlon qilamiz.
💬
📹
📹
@mutolaa_sehri