Pediatr Nur Olimovna

Chaqaloqlarni o'z holiga qo'yinglar
Assalomu alaykum qadrli onalar, yoki hamshiralar!
Bugun 1 oylik chaqaloqni qabulimga olib kelishdi. Bola 1 kg 900 tug'ilgan, tug'iliboq, reanimasiyada, chaqaloqlar bo'limida davolangan. Hozirda vazni qo'shyapti va bolada bezovtalik yo'q.
Uyida 15 kundan beri yashayapti holos, ona suti kunlik rasionning atigi 30 foizida ( ona o'z sutini suyuq va bemaza deb o'ylaydi) 70 foiz sun'iy aralshma ichadi.
Bolaning qorni dam bo'lib shomdan yig'lashni boshlagan kundan beri ( 13 kun) har kuni orqa peshovga gliserin jo'natishyapti ekan. Sababi, hamshira o'rgatibdi. Bundan tashqari gliserin svecha va viferon svecha ham qo'yishyapti.
1 oylik go'dak har kuni kechga borib stressda turadi, atrofdagilar uni klizma qilishini avvaldan bilgandek.
Nega unday qilasizlar? desam, yig'lab bizni qo'rqityapti, kuchanyapti, biz unga yordam beryapmiz deyishdi. Massaj, gimnastika qilish va kenguru usuli haqida ma'lumot berilmagan.
Barcha yirik pediatriya yo‘riqnomalari (AAP, WHO, NEOMED, Royal Children’s Hospital, ESPGHAN) quyidagicha deydi: uyda tayyorlanadigan gliserin va suv aralashmasi (ya’ni “glycerin solution enema”) chaqaloqlarda qo‘llanishi xavfli va tavsiya etilmaydi. Nega?
1.>20 % gliserin eritmasi ichak shilliq qavatida kimyoviy kuyish yoki og‘riq beradi.
2.Har qanday eritmada sterillik bo‘lmasa, infeksiya xavfi yuqori.
3. Chaqaloqlarda suyuqlikning ozgina o‘zgarishi ham elektrolit buzilishiga olib kelishi mumkin.
1 oylik chaqaloqqa faqat gliserin supositoriy (shamcha) tavsiya qilinadi.
Agar gliserin eritmasi kerak bo‘lsa, faqat statsionar sharoitda, tibbiy buyruq asosida, maxsus tayyorlangan 10 % eritma (1:9 nisbat) qo‘llaniladi. Bunda oddiy suv emas 0.9 foizli natriy xlor qo'shiladi va 37 gradus bo'lishi kerak va chaqaloqlar uchun 5-10 mldan oshmasligi kerak.
Qadrli obunachilar. O'zboshimchalik bilan uy sharoitida klizma qilish qat'iyan man qilinadi.
Hurmat bilan Pediatr Nur Olimovna

Balki yana navbatdagi teskari fikrlardan biri
2-10 yoshli farzandi bor otalar (menga o'xshab)
Agar farzand o'z-o'zidan kelib sizni achomlab olmasa, ustingizga chiqib o'ynamasa, siz borligingizda jim bo'lib qolsa yoki "o'ta odobli" bo'lib qolsa, siz bilan hazillashmasa, orada masofa saqlaydigan bo'lsa, gaplarini sizga aytmasa, biror xato ish qilsayu uni sizdan berkitsa, o'rningizdan turganingizda yoki birortasini chaqirganingizda cho'chib tushsa...
chuqur o'ylab ko'rish kerak...
qayerdadir xato bo'lishi mumkin
balki sizdagi yuqori stres sabab bolaga nisbatan asossiz g'azabdorlik bordir...
balki telefon sabab bolaga nisbatan be'etiborlik bordir...
balki sizdan qo'rquv manbasi sifatida ko'p foydalanilar...
balki siz intizomli tarbiya deb o'ylagan narsa faqat qo'rquv ustiga qurilayotgandir...
qo'rquv bilan katta bo'lish bola kelajagiga o'ta salbiy ta'sir qilishi mumkinligini o'ylab ko'rish kerak.
Bunday muhitda o’sgan bolalarning o’ta kam foizida keyinchalik o’ziga bo’lgan ishonch oshib boradi. Bu boshqalarni o’ziga na’muna qilish orqali bo’ladi…
Bek Olimjon
23.10.25
Kongsvinger
Norvegiya
Original note:
kids, fear, fatherhood

Nima qilsak bolalar shifokordan qo'rqmaydi
Assalomu alaykum qadrli obunachilar.
Men juda ko'p qiynalgan hodisa bu bolaning bizga nisbatan qo'rqishi.
Nafaqat kichik yosh, balki 5 yoshli bola ham og'zini ko'rsatishni hohlamaydi. Bunga sabab biz shifokorlarni bolaga azob beruvchi shaxs sifatida tanishtirish tufaylidir.
Bir oilaga mehmonga bordim va umuman shifokor bo'lmagan ota-onaning yondashuvidan rosa quvondim.
Bola 3 yosh, bog'chaga ketayotib, dadasidan tekshirib qo'yishni so'radi. Dadasi bolaning og'zini, ko'zini, qulog'ini, burnini ko'rdi, keyin yuragini eshitdi.
Bola o'z navbatida dadasining tekshirdi. O'yin sifatida o'tkazilgan bu muolajada bola barcha a'zolarini sanab chiqdi.
Keyin birga bog'chaga ketishdi.
Ajoyib to'g'rimi? Azizlar hamma shunday o'yinlarni oilada o'ynasa bolalar bizdan qo'rqmas edi.
Bizning bolaligimizda " doktor-doktor" o'ynar edik. Unda doktor albatta teriga nimadir suqib, yig'latardi.
😃
Endi bunday o'yinlarni o'ynatmanglar va biz bilan bolalar do'st bo'lishiga zamin yaratinglar.
Hurmat bilan Pediatr Nur Olimovna

Kenguru metodi haqida
Assalomu alaykum qadrli obunachilar.
Bugun sizlarga ajoyib usul kenguru metodi haqida ma'lumot bermoqchiman.
Kenguru metodi
— bu erta tug‘ilgan chaqaloqlarni parvarishlashning ilmiy asoslangan, tabiiy, arzon va samarali usuli bo‘lib, u
ona-bola aloqasini mustahkamlaydi
,
fiziologik barqarorlikni ta’minlaydi
va
chaqaloqning yashash imkoniyatini sezilarli oshiradi
.
1978-yil
,
Kolumbiya
ning Bogota shahridagi
Instituto Materno Infantil
shifoxonasida bu metodni birinchi marta
Dr. Edgar Rey Sanabria
va
Dr. Héctor Martínez Gómez
ishlab chiqqanlar. Chunki Chala tug'ilgan bolalar uchun inkubatorlar yetarli bo'lmagan.
Qanday foydalari bor?
1. Termoregulyatsiya (issiqlikni saqlash)
Ona tanasining harorati chaqaloq uchun tabiiy “inkubator” rolini bajaradi.
Teri-teri bilan kontakt natijasida chaqaloqning tana harorati barqarorlashadi.
Ona tanasi chaqaloq haroratini sezadi va mos ravishda o‘z haroratini avtomatik tarzda o‘zgartiradi (bu “termal sinxronizatsiya” deyiladi).
2. Fiziologik barqarorlik
Yurak urish tezligi va nafas olish ritmi stabillashadi.
Stress gormonlari kamayadi, qon bosimi me’yorda bo‘ladi.
Oksigenatsiya yaxshilanadi, apneya (nafas to‘xtashi) kamroq uchraydi.
3. Immunologik himoya
Ona terisidagi mikroflora bilan erta tanishish chaqaloqning immun tizimini mustahkamlaydi.
Ko‘krak suti tezroq va yaxshiroq ajraladi, bu esa antitelalar orqali infektsiyalarga qarshi tabiiy himoyani ta’minlaydi.
4. Emotsional va psixologik ta’sir
Ona va bola o‘rtasidagi bog‘lanish kuchayadi (oksitotsin sekretsiyasi oshadi).
Onada postpartum depressiya xavfi kamayadi.
Chaqaloq o‘zini xavfsiz sezadi, uxlaydi va yaxshi rivojlanadi.
5. Oziqlanishni yaxshilash
Chaqaloq ko‘krakka yaqin bo‘lgani sababli emizish osonlashadi.
Sut ishlab chiqish (laktatsiya) kuchayadi, vazn ortishi tezlashadi.
Demak bu usul ruhiy yaqinlik jihatidan barcha go'daklarga juda foydali ekan.
Pediatr Nur Olimovna

Dadalarga oson tutmang
Assalomu alaykum qadrli obunachilar.
Ko'pchilik oilalarda bolalar bilan vaqt o'tkazishni borasida kelishmovchiliklar bo'ladi.
Chunki ayollar doimo bolalar bilan vaqt o'tkazgani uchun dadalarning ham vaqt o'tkazishini iltimos qiladi.
Lekin mening fikrimcha ularni ham tushunish kerak, chunki ular oilam, bolam deb ko'p ishlaydilar va vaqt topa olmaganidan o'zlari ham ruhan qiynaladilar. Bunday holda vaqtning miqdori emas, sifati muhim:
1. Har kuni 10 daqiqa bola bilan suhbatlashish, u bilan kulib hazillashish.
2. Haftada 1 marta sayrga chiqishi yoki nimadir yasash, birga uy yumushlarini qilish.
3.Ishdan charchab kelganda, hech bo'lmasa bugun nima qilding, qayerga boarding? kabi savollar berib turish.
Agar dadalar safardan bo'lsa, video qo'ng'iroqlar yordamida bog'lanib tursa, bu bolalar uchun nafaqat tarbiya, balki juda ulkan ruhiy himoya va ichki hotirjamlik beradi.
Oilada shu kichik hodisalar katta muozanatga olib keladi.
Hurmat bilan Pediatr Nur Olimovna.

Immunodefisit sindrom haqida qisqa post.
Assalomu alaykum qadrli obunachilar. Hozirjavoblik bilan sizning savolingizga qisqa va lo'nda javob bermoqchiman.
Bizning immun tizimimiz organizmni mikroblar, viruslar va zamburug‘larga qarshi himoya qiladi. Ammo ba’zi bolalarda bu tizim tug‘ma yoki orttirilgan sabablar tufayli to‘liq ishlamaydi. Bunday holat immunodefisit sindrom deb ataladi.
1. Tug‘ma (birlamchi) immunodefisit
Bu bola genetik o‘zgarish bilan tug‘ilganda yuz beradi.
Misollar:
Agammaglobulinemiya
Di George sindromi
SCID (og‘ir birlamchi immunodefisit)
2.Orttirilgan (ikkilamchi) immunodefisit
Bu tur hayot davomida orttiriladi. Sabablari:
Oziqlanish yetishmovchiligi
Surunkali infeksiyalar (masalan, OIV)
Kimyoviy dorilar yoki radiatsiya
Og‘ir stress yoki surunkali kasalliklar
Belgilari:
Tez-tez shamollash, otit, bronxit, pnevmoniya
Yaralarning uzoq vaqt bitmasligi yoki ketma-ket infeksiya yuqishi
Antibiotiklar samarasiz bo‘lishi
O‘sishda orqada qolish, charchoq
Nima qilish kerak?:
Immunolog ko‘rigiga murojaat qilish juda muhim.
Tashxis uchun: qon tahlillari, immunoglobulin darajalari va genetik testlar o‘tkaziladi.
Davolashda esa sababga qarab:immunoglobulin terapiyasi,vaksinatsiya nazorati, infeksiyalarni erta aniqlash va davolash kerak bo'ladi.
Hurmat bilan Pediatr Nur Olimovna

1-sinfga borayotgan bolajonlarga alohida parvarish zarur. (2-post) Assalomu alaykum qadrli obunachilar, maktabga endigina kirgan bolajonlar uchun quyidagi kun tartibi juda foydali. 07:00 – uyg‘onish, yengil ertalabki mashqlar, gigiyena.
07:30 – nonushta (quvvat beruvchi, oqsil va murakkab uglevodlarga boy taomlar: sutli bo‘tqa, tuxum, yogurt, non, meva).
08:00–13:00 – maktabda darslar.
10:00–11:00 oralig‘ida – kichik tanaffus uchun lunch boxdan yengil tamaddi.(non orasiga pishloq, saryog, murabbo surtish va albatta suv)
13:30 – tushlik (sho‘rva, go‘sht yoki baliq, sabzavot, non, suv).
14:30–15:30 – dam olish, qisqa uyqu (“tushlikdan keyingi tinchlik soatlari”, hech qachon televizor yoki telefon bermang).
16:00–18:00 – uy vazifalari, keyin tashqi havoda o‘yin yoki sport.( uy ishlariga qarashishi mumkin)
18:30 – kechki ovqat (yengilroq, masalan, sabzavotli taom, qaynatilgan shorva, mastava, kefir/yogurt).
20:00 – erkin mashg‘ulotlar, oilaviy vaqt (kitob o‘qish, rasm chizish, muloqot).
21:30 – uyquga tayyorlanish.
22:00 – uyqu. Bolajonlarga bu vaqtda oilaviy qo'llab quvvatlash juda muhim, ular yonida o'z muammolaringizni gapirmay, nolimay, faqat yahshi kayfiyatda namoyon bo'ling. Ulardan maktab hayoti haqida so'rang, munosabat bildiring. Hurmat bilan Pediatr Nur Olimovna.

1-sinfga borayotgan bolajonlarga alohida parvarish zarur. (1-post) Assalomu alaykum qadrli obunachilar. Avvalo yuqoridagi anketaga javob berganingiz uchun tashakkur aytaman. Yotoqxona yonida maktab bor, ota-onalar 1-sinf bolalarini yetalab olib o'tishadi, bolalar negadir juda sekin, hohlamay yurayotganga o'xshaydi. Balki, juda vaqtli, balki bola juda kech uxlagan. Mana 1 oydan beri bolajonlaringiz 1 sinfda o'qidi, kimdir juda hursand, kimdir maktabni yomon ko'rishni boshladi. Bolaning charchab qolayotganini quyidagi belgilardan bilishingiz mumkin. Uyga kelganda tez-tez yig‘lab yuborishi yoki jizzakilik qilishi.
Darslardan keyin darhol uxlab qolishi yoki “hech narsa qilgisi kelmasligi”.
Diqqatini jamlay olmasligi, tez unutishi.
Ishtaha pasayishi.
Ko‘z osti qorayishi yoki bosh og‘rig‘idan shikoyat qilishi.
O‘yinlarda faol ishtirok etmay, chekkada turishi. Bunday belgilar bolaning kun tartibi yahshi tashkil qilinmagani tufaylidir. Keling ertalabki smenada o'qiydigan bolalarga kun tartibi tuzib ko'ramiz. Barcha oilaning sharoiti har hil, lekin bu kun tartibi bolangizni maktabda yahshi baholarga o'qishiga va immuniteti uchun yordam beradi deb o'ylayman. Hurmat bilan Pediatr Nur Olimovna.

https://forms.gle/jFevDpMG9Fw5PAP79

Ona suti bilan qo'llab quvvatlash bu Davlat tamoyili.
Assalomu alaykum qadrli obunachilar. Ona sutining afzalligi haqida, ona suti bilan boqilgan bolalar sog'lom va aqlli bo'lishi haqida juda ko'p eshityapmiz.
Aksariyat hollarda ona suti bilan bog'liq muammolarni bartaraf qilish qiyin bo'ladi, shuning uchun tug'ruqdan oldin, tug'ruqdan keyin tug'ruqxonada va mahalla tibbiyot muassasalari hodimlar tomonidan onalarni o'qitish, ularga ma'lumotlarni berish Qonun doirasidagi amaliyotlar hisoblanadi.
Lekin keyingi 5 yil davomida shu treninglarning o'tkazilishida sustkashlik bo'layotgani va tizimlilik tamoyillari buzilayotgani hech kimga sir emas.
Ayniqsa sun'iy sut aralashmalarining tibbiyot muassasalarida reklama qilish holatlar juda achinarli hol.
Men bu tashabbusim bilan tibbiyot muassasalarini ayblashdan yiroqman, chunki o'zim ham shifokorman.
Men ona suti bilan boqishning muvaffaqiyati shu treninglarga bog'liq ekanini o'rganmoqchiman, chunki Juda ko'p onalarimiz kitoblardan, ijtimoiy tarmoqlardan ham ma'lumot olishmoqda.
Ushbu anketaga 5 yil ichidagi farzandlaringiz tufayli to'plagan tajribalaringiz ahamiyatli. Agar 5 yoshgacha 3 ta farzandingiz bo'lsa, hammasi haqida ma'lumot bersangiz juda hursand bo'laman.
Qadrli onalar men sizlarni hurmat qilaman, chunki sizlar ilm uchun yordam berayotgan ajoyib insonlarsiz!
Hurmat bilan Pediatr Nur Olimovna